diskdünya ne demek?

Terry Pratchett serinin ilk romanı olan "The Colour of Magic"i (Büyünün Rengi) 1983 yılında yazmıştır. Son roman olan "The Shepherd's Crown" (Çobanın Tacı) ise Haziran 2015'te yayımlanmıştır. Pratchett'in, 12 Mart 2015'te uzun süre peşini bırakmayan Alzheimer'a yenik düşmesiyle seri tamamlanmıştır.

Diskdünya (Discworld) serisi, Büyük A'tuin isimli dev kaplumbağanın sırtındaki dört filin (Berilla, Tubul, Büyük Tphon ve Jerakeen) üzerinde dengede duran yassı bir disk olan kurgusal Diskdünya'da geçen ve İngiliz yazar Terry Pratchett (1948-2015) tarafından yazılmış mizah/fantastik kurgu kitap serisidir. Kitaplar sıklıkla J. R. R. Tolkien, Robert E. Howard, H. P. Lovecraft, Charles Dickens ve William Shakespeare'den ayrıca mitoloji, folklor ve peri masallarından genellikle güncel kültürel, politik ve bilimsel olaylarla hicivsel paralellikler kurarak esinlenir ya da parodilerini yapar. Seri 37 dilde 80 milyon kopya satmıştır.

Kırk bir adet Diskdünya romanı basılmıştır, tamamı Türkçeye çevrilmemiştir. Alzheimer hastası olan Pratchett, kendisi devam edemeyecek duruma geldiğinde kızı Rhianna'nın seriyi üstlenmesinden mutluluk duyacağını söylemiştir. Fakat Rhianna sadece spin-off ve adaptasyon çalışmalarına dahil olacağını ve daha fazla roman olmayacağını açıklamıştır. Serinin Zaman Hırsızı'na (2001) kadarki ilk 26 romanının orijinal İngiliz versiyonlarında Josh Kirby'nin kendine özgü kapak tasarımları bulunmaktadır. Harper Collins tarafından basılan Amerikan versiyonlarında ise kendi kapak tasarımlarını kullanmışlardır. Kirby'nin 2001 Ekimindeki ölümünden beri kapaklar Paul Kidby tarafından tasarlanmaktadır. Roman serisine ek olarak on bir kısa hikâye (bir kısmı Diskdünya'ya çok yüzeysel olarak bağlıdır), dört popüler bilim kitabı, yardımcı kitaplar (yemek kitapları, vb.) ve referans kitapları (haritalar, şehir rehberleri, vb.) Buna ek olarak seri çizgi romanlara, tiyatro oyunlarına, bilgisayar ve masaüstü oyunlara ve sürekli olarak televizyona uyarlanmış, müzik parçalarına ilham kaynağı olmuştur.

Diskdünya serisinin kitapları:

İsimTürkçe ÇevirisiKarakter(ler)NotlarTemalar
1The Colour of MagicBüyünün RengiRincewindİlk yayımlandığı yıl 1983.Fantazi klişeleri; rol yapma oyunu; H.P. Lovecraft; turizm; sigorta
2The Light FantasticFantastik IşıkRincewindİlk yayımlandığı yıl 1986.Fantezi klişeleri; turizm; kıyamet
3Equal RitesEşit HaklarCadılarİlk yayımlandığı yıl 1987.Fantezi klişeleri, Cinsiyet eşitliği, Ursula K. Le Guin'in Earthsea (Yerdeniz) üçlemesi
4MortMortDeathİlk yayımlandığı yıl 1987.Death ve kişileştirilmesi, Çıraklık, usta ve çırağın arasındaki ilişki
5SourceryHasbüyüRincewindİlk yayımlandığı yıl 1988.Fantezi hikâyeleri, Kıyamet, Kubla Khan, Aladdin, Arap geceleri
6Wyrd SistersUcube KocakarılarCadılarİlk yayımlandığı yıl 1988.Shakespeare, özellikle Macbeth ve Hamlet
7PyramidsPiramitlerÇeşitli, Tanrılarİlk yayımlandığı yıl 1989.Okul hikâyeleri, Din, Mısır mitolojisi, Kuantum fiziği, Yunan felsefesi (Zeno'nun paradoksu dahil), UK sürücü testleri
8Guards! Guards!Bekçiler! Bekçiler!Şehir Muhafızlarıİlk yayımlandığı yıl 1989.Polisiye romanlar (Kirli Harry'i de içeren film noir esintileri), gösteri köpekleri, ejderhalar, fantezi hikâyeleri, kardeşlik organizasyonları, kralcılar, sosyal kontrat, milyonda bir şanslar, Aristokrasi
9<s>Faust</s> EricEric FaustRincewindDaha geniş bir formatta, tamamen karikatürize olarak (Josh Kirby tarafından) ilk yayımlandığı yıl 1990. Karikatürler olmadan kâğıt kapaklı baskı olarak tekrar yayımlandı.Faust, Dante'nin Cehennem'i, Homeros'un İlyadası, Evrim
10Moving PicturesHareketli ResimlerÇeşitli, Büyücülerİlk yayımlandığı yıl 1990.Hollywood (özellikle sessiz filmler ve stüdyo sistemi'nin ilk yılları), Cthulhu Efsaneleri, Ünlüler, Lassie Come Home (Lassie Eve Dön), King Kong, Gone with the Wind (Rüzgar Gibi Geçti) ve fazla sayıda başka film
11Reaper ManTırpanlı AdamÖlüm, Büyücülerİlk yayımlandığı yıl 1991.Ölüm, Dünyadışı canlı istilaları, bilimkurgu, "Man with No Name" (İsimsiz Adam)Westerns, Modernleşme, Alışveriş Merkezleri, Azınlık hakları, It's a Wonderful Life (Hayat Ne Harika), hatta arada sırada Ghostbusters (Hayalet Avcıları) atıfları
12Witches AbroadCadılar DışarıdaCadılarİlk yayımlandığı yıl 1991.Peri masalları, Oz Büyücüsü, Voodoo, Louisiana, ve turizm
13Small GodsKüçük TanrılarÇeşitli, Tarih Keşişleri, Tanrılarİlk yayımlandığı yıl 1992.Din (özellikle Hristiyanlık,İslam,Yahudilik ve İspanyol Engizisyonu, ayrıca Friedrich Nietzsche ve felsefeye (özellikle Eski Yunan felsefesine) yönelik önemli tematik atıflar
14Lords and LadiesHanımlar ve BeylerCadılar, Büyücülerİlk yayımlandığı yıl 1992.Shakespeare, özellikle A Midsummer Night's Dream (Bir Yaz Gecesi Rüyası), UFOlar, Peri inanışları, pop kültüründe Wicca
15Men at ArmsAsayiş BerkemalŞehir Muhafızlarıİlk yayımlandığı yıl 1993.Polisiye romanlar, silah politikaları, ırksal önyargılar, Tolkien'imsi 'saklı krallar', Leonardo da Vinci
16Soul MusicRuh MüziğiÖlüm, Susan, Büyücülerİlk yayımlandığı yıl 1994.Rock müziği, Beatlemania, ve bunlarla ilgili öyküler (Kitapta sürekli yinelenen bir şaka, "He looks elvish" ("Sanki elf gibi görünüyor"), hem Elvis'in aslında ölmediği üzerindeki kentsel efsaneye, hem de ünlü bir Kirsty McColl şarkısına atıftır). Ayrıca Blues'çı Kardeşler (The Blues Brothers) filminden alınma sahneler (örneğin: "Glod adına bir ödeve koşuldul"). Buddy Holly, Ritchie Valens ve Big Bopper'ı taşıyan uçağın düşüşü de önemli bir olaydır. Ayrıca, Welsh dili.
17Interesting Timesİlginç ZamanlarRincewind, Gümüş Barbarlarİlk yayımlandığı yıl 1994.Çin İmparatorluğu, Maoculuk, Lemmings (video oyunu)
18MaskeradeMaskeli BaloCadılarİlk yayımlandığı yıl 1995.Opera, The Phantom of the Opera (Operadaki Hayalet), Some Mothers Do 'Ave 'Em (Bazı Analarda da Bulunur), Got atkültürü, Ünlüler
19Feet of ClayKilden AyaklarŞehir Muhafızlarıİlk yayımlandığı yıl 1996.Polisiye romanlar, Robotlar (RoboCop ve Terminator 2: Judgment Day (Terminatör 2: Yargı Günü) özellikle dikkat çekecek konumda. Isaac Asimov'un Üç Robot Yasasıyla Golem'lerin Chem'inde karşılaşırız; Yahudi Mitolojisi, ateizm, cinayet romanları, ırk ve azınlıklar, armacılık, kölelik/serflik, Golem efsaneleri
20HogfatherDomuzbabaÖlüm, Susan, Büyücüler, Tanrılarİlk yayımlandığı yıl 1996.Noel; çocuk öyküleri; mitoloji olarak din, bir yönüyle bir Mary Poppins parodisi; Noel Baba (Domuzbaba) var mı?, ve diş perisi bütün o dişleri alıp ne yapıyor zaten?, inanç
21JingoSavaş NaralarıŞehir Muhafızlarıİlk yayımlandığı yıl 1997.Savaş, Diplomasi, Irkçılık ve Zenofıbi, Çokkültürcülük, Jingoism, Emperyalizm, Kennedy cinayeti, Leonardo da Vinci, denizaltılar, Arabistan'lı Lawrence, Jül Sezar, Kaptan Nemo, Cthulhu Mitolojisi
22The Last ContinentSon KıtaRincewind, Büyücülerİlk yayımlandığı yıl 1998.Avustralya (Mad Max (Deli Max), Priscilla, Çöller Kraliçesi, The Man from Snowy River, Aborjinler ve Dreamtime) Evrim/Yaratılış, Waltzing Matilda
23Carpe JugulumCarpe JugulumCadılar & Überwaldİlk yayımlandığı yıl 1998.Vampire romanları ve filmleri, Existentialism, değişime karşı geleneksellik, inanç, ahlak
24The Fifth ElephantBeşinci FilMuhafız birliğiİlk yayımlandığı yıl 1999.Diplomasi, Doğu Avrupa folklör ve edebiyat, Politik-conspiracy romanlar, petroleum, küresel ekonomi, halk söylenceleri, kurtadamlar, The Caine Mutiny
25The TruthGerçekWilliam de Worde, Muhafızlarİlk yayımlandığı yıl 2000.Watergate, gazeteler, Ucuz Roman, The Front Page ve His Girl Friday, Organize suç, yüksek sınıfların gücü
26Thief of TimeZaman HırsızıDeath, Susan, Zaman keşişleriİlk yayımlandığı yıl 2001.Wuxia ve Mars sanat filmleri, Kaos, James Bond filmleri, Quantum fiziği, The Fab Four ve Kıyamet
27The Last HeroSon KahramanRincewind, Gümüş barbarlarİlk yayımlandığı yıl 2001. Daha geniş bir formatta, Paul Kidby tarafından karikatürize edilmiş hali basılmıştır.Efsaneler, Prometheus, D&D, Barbar Conan, Space Shuttle program, Apollo 13, Leonardo da Vinci'nin desenleri, Catch-22
28The Amazing Maurice and his Educated RodentsMuhteşem Maurice ve Değişmiş FareleriÇeşitliİlk yayımlandığı yıl 2001.Beatrix Potter, The Pied Piper of Hamelin, NIMH gizemi, Redwall, Watership Down
29Night WatchGece BekçileriMuhafızlar, Zaman keşişleriİlk yayımlandığı yıl 2002.Polis romanları, Tarihi romanlar (özellikle. Les Misérables| Sefiller ve The Napoleon of Notting Hill), zaman yolculuğu, Fransız Devrimi, 1871 Paris Komünü, Peterloo Katliamı, İspanyol Engizisyonu, Büyükbaba paradoksu, the achievements of revolution (or the non-achievements), Yadetme günü çiçek giyme geleneği,Cable Street savaşı
30The Wee Free MenKüçük Özgür AdamlarTiffany Achingİlk yayımlandığı yıl 2003.Folklör, İskoç mitolojisi, Braveheart ve İskoçyalı filmlerindeki gibi, Richard Dadd'in peri resimleri; subjektif deneyim, Şirinler
31Monstrous RegimentCanavar AlayıÇeşitli, William de Worde, Muhafızlarİlk yayımlandığı yıl 2003.Folk şarkıları (özellikle Sweet Polly Oliver), Joan of Arc, savaş döneminde erkek kıyafeti giyen ve savaşa katılmak isteyen kadınlar, Napolyon savaşları, I. Dünya Savaşı (özellikle öncü ve "Home by Christmas" zihniyeti), Vietnam savaşı (bir karakterin "bulanık görüntüleri"), feminizm, Afganistan ve Taliban, savaş muhabirliği, askerliğe çağrı kampanyaları, militarizm ve savaşın anlamsızlığı
32A Hat Full of SkyGökyüzü Dolu ŞapkaTiffany Aching, Cadılarİlk yayımlandığı yıl 2004.İngiltere'de cadı tarihi ve folklörü, bilimkurgulardaki zihin kontrolü, uzaylılar, Jill Murphy'in *The Worst Witch*i
33Going PostalPostaneMoist von Lipwigİlk yayımlandığı yıl 2004.Politika; con men; The Stainless Steel Rat; corporate crime ve business practices; tekeller (Fox ve Rupert Murdoch; ve AT&T ve "Altın Çocuğu"1); history of the Post Office; the internet, cracking ve phreaking; fraternal organizations; alternatif tıp; pul koleksiyonculuğu ve genel hobiler; the three laws of robotics; Atlas Shrugged; Hermes'in bir haberci olarak doğuşu
34Thud!Güm!Muhafızlarİlk yayımlandığı yıl Eylül 2005Politika, Polisiye romanlar, Affirmative Action, Da Vinci Şifresi, Plato, Yüzüklerin Efendisi, Silmarillion, ırk ilişkileri, babalık, chess ve tafl
35WintersmithKış UstasıTiffany Aching, Cadılarİlk yayımlandığı yıl 28 Eylül 2006Karlar Kraliçesi, Orfe, Persephone, Uyuyan Güzel, The Snow Maiden
36Making MoneyPara BasmakMoist von Lipwigİlk yayımlandığı yıl 20 Eylül 2007altın standart vs. fiat currency, computer simulation, quantum fiziği, çılgın bilim adamları
37I Shall Wear MidnightGeceye BürüneceğimTiffany AchingHenüz yayımlanmadı.6 Ekim, 2007'de Cheltenham Edebiyat Festivalinde, Pratchett, Nation adlı başka bir romanının ardından tamamlayacağını belirtti.
38(?)Raising TaxesMoist von Lipwighenüz yayımlanmadı.Moist serisinin üçüncü kitabı

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  • Kitap listesi :

Orijinal kaynak: diskdünya. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

Kategoriler