çelyabinsk ne demek?

Çelyabinsk (Rusça: Челябинск, Çelâbinsk, Tatarca: Çiləbe, Başkurtça: Siləbe, Kazakça: Çelâbi, Çuvaşça: Čelepi) - Rusya'nın büyük bir şehri, Çelyabinsk Oblastı'nın yönetim merkezi olan şehrin 2019 sayımına göre nüfusu 1 200 720'tir. Büyük transport kavşağı (demir yolları ve asfalt yolları; Trans Sibirya Demiryolu ). Şehirde Çelyabinsk Balandino ve Çelyabinsk Şagol isimli iki havaalanı bulunmaktadır. Büyük sanayileşmiş merkez Metalurji, Makine mühendisliği, metal işi, cihaz işi, hafif sanayi, gıda kaynaklı sanayi. 1795 yılında 2700 civarı olan nüfusu 1897 yılından beri hızla artmıştır. 2020 itibarıyla nüfusuna göre Rusya'nın en büyük yedinci şehridir.

Etimoloji

Yevgeniy Pospelov tarafından düzenlenen “Dünyanın Coğrafi İsimleri” adlı toponymik sözlüğe göre, köyün adı Çelebi'nin kişisel adı olan “Çelebi'nin (“eğitimli”) yer aldığı Çelebi bölgesinde kuruldu1.

Bazı bilginlere göre (U. K. Safiulin, G. F. Satarov, Yu. G. Podkorytov), köy efsanevi Türk kahramanı Selambey tarafından kuruldu2.

G. A. Turbin, "Çelebi" fahri unvanına sahip Başkurt Türklerinden Tarkhan Taymas Shaimov köyü olduğuna inandı.

Moğol İmparatorluğu ve Altın Orda zamanında, Celebi'nin fahri adı ve unvanı dağıtıldı. İslam dünyasındaki ünlü antroponi, güçlü, etkili bir kişi anlamına gelen epitetlere atıfta bulunur. Tarihte, bu antroponinin varlığına dair birçok kanıt bulunabilir. Mesela efsaneye göre, Altın Orda Devleti'nin yanından keşiş Peresvet ile bir önceki savaşta Kulikovo sahasında Celebey kahramanı katıldı.

Tarihi

Şehri 1736 yılında Tatar Türklerinden bey Tevkelev kurmuştur.

Şehir nüfusunda azımsanmayacak oranda Tatar, Kazak, Başkort gibi Türk kökenliler vardır. 15 Şubat 2013'te şehrin üzerinde iki dakika kadar gözlendikten sonra patlamalarla dağılan bir meteor, 200'ü çocuk 950 kadar kişinin yaralanmasına sebep oldu. Yaralanmalar, düşen cam parçaları gibi cisimlerden kaynaklanıyor.3

Coğrafya

Ural Dağları'nın hemen doğusunda, Miass Nehri üzerindeki. Şehir Ural Dağlarına yakın olup, Moskovanın 1919 km doğusunda yer alır.

Nüfus

Kilometrekareye 2287,90 insan denk gelmektedir.

Nüfus dağılımı, yıllara göre
1795
2700
1933
↗210 000
1979
↗1 029 522
1994
↘1 125 000
2004
↘1 071 000
2014
↗1 169 432

Etnik yapı (2010): Ruslar - %85,1, Tatar Türkleri - %5,2, Başkurt Türkleri - %2,8, Ukraynalılar - %2,1, Almanlar - %1,04

Din

Eskiden tamamı Müslüman olan bir bölge olan Çelyabinsk'te günümüzde dahi çok sayıda cami vardır. Camiler:

  • 129 № Ak Camii (Elkin cd., 16)
  • 90 № camii (Bransk cd., 17)
  • 901 № İsmaili camii (Zafer cd., 398а)
  • 812 № Metallurji bölge camii (Baykal cd., 29а)

Kardeş şehirler

Yerli

Ufa, Rusya - 19995.

Kazan, Rusya - 20026.

Omsk, Rusya - 20027.

Yabancı

Columbia, ABD - 19958.

Nottinghamshire, Birleşik Krallık - 20009.

Ramla, Israil - 200010.

Urumçi, Çin - 200411.

Dış bağlantılar

Kaynakça

Orijinal kaynak: çelyabinsk. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

  1. Selambey

  2. Уфа (Башкортостан)

  3. Казань (Республика Татарстан)

  4. Омск (Россия)

  5. Коламбия (США, штат Южная Каролина)

  6. Графство Ноттингемшир (Англия)

  7. Рамла (Израиль)

  8. Урумчи (Китай)

Kategoriler