keşap ne demek?

Keşap, Giresun ilinin bir ilçesidir.

Sahil kıyısında Giresun'a 10 km uzaklıkta bulunur. Yerli halkın önemli bir bölümü Türkmen Çepnilerden oluşmaktadır.

Tarihçe

Keşap ve çevresinin tarihi milattan önceki dönemlere kadar dayanmaktadır. Keşap'ın tarihini Giresun, Trabzon ve Şebinkarahisar ile birlikte (Vilayeti Çepni) düşünmek gerekir. Keşap ve çevresi MÖ 6. yüzyıllarda Pers İmparatorluğu'nun, MÖ 3. ve 2. yüzyıllarda ise Selevkos Krallığı'nın sınırları içerisinde bulunur. MÖ 183-68 yıllarında Pontus Krallığı'nın daha sonra Roma İmparatorluğu'nun egemenliğinde kaldı. MS 395'te Roma İmparatorluğu ikiye ayrılınca Doğu Roma, diğer adıyla Bizans İmparatorluğu'nun topraklarında kaldı. Bölge MS 6. yüzyılda Sasanilerin saldırısına uğradı.

Selçuklu ve beylikler döneminde Anadolu'ya gelmeye başlayan öncü Oğuz/Türkmen/Çepniler 1397'de ilk defa Keşap'a gelmişlerdir. Giresun ve Keşap 1397 yılında Bayramlı (Hacıemiroğlu) Beyliği'nin kurucusu Bayram Şah'ın torunu Emiroğlu Süleyman bey tarafından fethedilmiş ve Bayramlı Beyliği topraklarına katılmıştır. 1397'den sonra Keşap'a Oğuzların Çepni boyu etkili olmaya başlar. Bununla birlikte, yöre hâlâ Trabzon İmparatorluğu'na bağlıdır. 1467'de Fatih Sultan Mehmet Trabzon'u fethetmeye giderken burayı Osmanlı topraklı topraklarına kattı.

Coğrafi yapısı

Yüzölçümü 222 kilometrekareyi bulan Keşap ilçesi, Giresun’a 10 km mesafede sahilde kurulmuştur. Alanı üçgene benzeyen ilçenin güneybatısında Giresun’un merkezi ve Dereli, doğusunda Espiye, güneydoğusunda ise Yağlıdere ilçeleri yer almaktadır. Arazi yapısı tamamen engebelidir. Dağlar ve tepeler arasında derin vadiler bulunur. İlçe Merkez, Karabulduk ve Yolağzı diye üç coğrafi bölgeye ayrılır. En yüksek yerleri geçit köyü, Karadağ, Karatepe, Ocak, Bozarı, Armelit, Sancaklı, Töngel, Topgediği, Demirci, Evliya ve Kabak tepeleridir.

Denize dökülen dereler arasında en önemlileri, Kargın, Dut yalısı, Taflan, Keşiş, Keşap, Torağzı, Kömürlük, Yolağzı, Killik, Değirmenağzı dereleridir.

İklim

Keşap'ta yazlar sıcak, kışlar ılık geçmektedir. Her mevsimde yağmur bolca yağdığı için yıllık nem oranı ortalama %75'tir. Yağış ve nem; bitkilerin gür olmasında önemli rol oynar. Yemyeşil ve gür bitki örtüsü içinde en çok pay fındık ağaçlarınındır. Bunlar 10.000 hektara yakın yer tutar. Kıyının hakim bitki örtüsü olan fındık ağaçları 700 metre yüksekliğe kadar varlık gösterir. 700 metre yükseklikten sonra ise orman alanları başlamaktadır.

Nüfus

Ekonomi

Ekonomik yapı çoğunlukla fındık tarımına, hayvancılığa, balıkçılık, arıcılık ve ormancılığa dayanır. Fındığın yanı sıra, mısır, sebze, meyve ve çay tarımı da yapılmaktadır. 1992 yılından bu yana bölgede kivi üretimi de yapılmaktadır.

Deniz balıkçılığı yanında son yıllarda alabalık yetiştiriciliği de büyük gelişme göstermiştir. Arıcılık Karabulduk Yöresinde önemli bir gelişme göstermiştir. Karabulduk, Halkalı yöresinde kivi, arıcılık ve kiraz üreticiliği meşhurdur.

Bölgede son yıllarda önemli sanayi tesisleri yapılmıştır. 3 fındık kırma, bir çay, iki parke, bir çorap ve bir un fabrikası bulunmaktadır.

İlçenin tüm köylerinde yol olup bu yolların çoğu stabilizedir. Son yıllarda betonlaşma çalışmaları sürdürülmekte olup eski Armelit yolunun iyileştirme çalışmaları sürdürülmektedir. Halkalı köyü ekonomiye büyük katkı sağlamıştır. Çok zengin olan köy ahalisi çevre köylere de yardıma başlamıştır.

Turizm

İlçede turizm çok gelişmemiş olmakla birlikte çoğunluğu yerli turistlerin oluşturduğu yayla turizmi yapılmaktadır.

Tarihi ve doğal yapıları arasında, eskiden Rumların yaşadığı Armutdüzü köyündeki 3 Rum Kilisesi, manastır harabeleri, Hüseyin Efendi Türbesi, kemer köprüler ve Karşıyaka Camii önemli yer alır.

Halkalı şahin kayası doğal Türkiye haritası olarak oldukça kültürel bir yapıya sahiptir, Bölgenin en merak edilen doğal Türkiye haritasının ise eski medeniyet ve kahinler tarafından yapıldığı düşünülse 'de dini açıdan bunun Allah'ın vergisi olarak kabul edilmekte olup Atatürk'e bölge halkının büyük sevgi bağı olduğu bilinmektedir.

Keşap İlçesi’nde 1992 ile 2011 yılları arasında gerçekleştirilmiş 14 adet tescil kaydı vardır. Bunlardan iki tanesi tabiat varlığı; 12 tanesi de kültür varlığıdır. Armutdüzü Köyü’ndeki kaya bulunan doğal Türkiye haritası ile Çamlıca Köyü’ndeki travertenler, Keşap’taki korunması gerekli tabiat varlıklarıdır.¹

Giresun İli, Keşap İlçesi Sınırları İçerisinde Bulunan Şahinkaya Tepesi Potansiyel Doğal Sit Alanının Koruma Statüsünün Değerlendirilmesi Sonucunda, Sınır ve Koordinatları Gösterilen Alanın Kesin Korunacak Hassas Alan Olarak Tescil ve İlan Edilmesi Hakkında Karar (Karar Sayısı: 4398)²

Kültür varlıklarından 6 tanesi dini yapı, 5 tanesi su yapısı, 1 tanesi geleneksel konut mimarisidir. Ayrıca ilçe genelinde tescil edilmemiş çok sayıda köprü, çeşme, değirmen, fırın, köy evi gibi kültür varlığı bulunmaktadır. Tescil kaydı bulunmayan üç adet camiye envanterde yer verilmiştir. İlçeye bağlı Yolağzı Beldesi’nin çarşı merkezi, eski dokusunu günümüze kadar kısmen koruyabilmiştir.

<table> <tbody> <tr class="odd"> <td>Dini Yapılar<a href="#fn1" class="footnote-ref" id="fnref1" role="doc-noteref">1</a></td> <td>Konut Mimarisi</td> <td>Su Yapıları</td> </tr> <tr class="even"> <td>Balıklısu Köyü Camisi Güney Köyü Camisi Karşıyaka Mahallesi Eski Camisi Tepeköy Köyü Camisi Uğurca Köyü Camisi Hisarüstü Köyü Mezarlığı Armut Düzü Köyü Kilise Kalıntısı Erköy Köyü Kilise Kalıntısı</td> <td>1 adet konut</td> <td>Çamlıca Köyü Köprüleri Halkalı Köyü Köprüsü Karabulduk Köprüsü Yivdincik Köyü Köprüsü Armutdüzü Köyü Değirmeni</td> </tr> </tbody> </table> <section class="footnotes footnotes-end-of-document" role="doc-endnotes"> <hr /> <ol> <li id="fn1" role="doc-endnote"></li> </ol> </section>

Galeri

Yaylacılık

İlçede yaylacılık çok gelişmiş olmakla birlikte bölge halkı yaylaya, hayvan otlatmak için gitmenin yanı sıra temiz dağ havası alarak dinlenmek ve çeşitli yayla şenliklerine katılarak eğlenmek için de gitmektedir.

Önceden yaylaya yürüyerek gidilirken, asfalt yolların yapılması ile artık otomobiller ile gidilebilmektedir.

En ünlü yaylalarından bazıları Başyayla, Turnaobası, Kazankaya, Ağacalı,Karadoğa, Buları, Çakrak, Ağlıkkıranı, Güzlekderesi, Çıkrıkkapı, Karadaş, Gözelli, Tosuntepesi, Hırbirlik yaylalarıdır.

Mutfak

Tipik Karadeniz yemekleri gibi yeşillik ağırlıklı, pancar çorbası, pancar diblesi, pancar sarması, pezük diblesi,pezük kavurması, galdirik kızartması, hobcun, mendek çorbası, sakarca kızartması, merolcan turşusu, merolcan kavurması, sırgan yemeği, mantar kavurması, hamsi kızartması, hamsi buğlaması, hamsi böreği, hamsi tuzlusu, hamsili ekmek, guymak peynir, fetir ekmeği, mısır ekmeği, pekmez yalaşı, hoşran kavurması, fasulye turşusu kavurması, kiraz tuzlusu kavurması, taflan tuzlusu kavurması, çileklik çorbası,sütlü kabak yemeği, ömeç, cırıtta gibi yemekler ağırlıklıdır.

Örf ve adetler

İlçe Örf ve Adet bakımından Giresun ili ile benzerlik göstermektedir. Kutsal Ocak yerleri ziyaret edilmekte, adaklar adanmakta ve hastalara şifa dilenmektedir. Cenazelerde talkım verilmekte 7. 40. ve 52. günlerde davet verilerek Kur'an okutulmakta, Hıdırellez, Mayıs 7'si gibi şenlikler düzenlenmektedir.

Ünlü Mican Türküsü bu yörede yaşayan bir halk kahramanı olan Mican için yapılmış ve yüzyıllardır söylenir. Merulcan kavurması, kadayıf, güllaç, balık ve mantar salamurası yöreye özgü yemeklerdir. Ramazan ayında çocuklar dımbılçı denen gruplar halinde maniler eşliğinde evleri ziyaret edip hediyeler toplamaktadır.

Keşap ve yöresinde, il çevresinde olduğu gibi iğne oyası, şelek-sepet örmeciliği, semercilik, ağaç oymacılığı, el kilim ve halıcılığı, hartama ve tabanca süslemeleri önemli el sanatları arasındadır.