Orhan Gazi
Orhan Gazi (Osmanlıca: اورخان غازی), (d. 1281, Söğüt veya Köyhisar - ö. Mart 1362, Bursa), Osmanlı İmparatorluğu'nun ikinci padişahı. Babası Osman Gazi, annesi ise Malhun Hatun'dur. 1326 ile 1362 yılları arasında beylik yapmıştır.
Hayatı
İlk Yılları ve Tahta Çıkışı
Orhan Gazi'nin doğum tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Genellikle 1281 civarında doğduğu kabul edilir. Babası Osman Gazi'nin ölümü üzerine, beyliğin başına geçmiştir. Tahta çıkışı, bazı kaynaklara göre 1324, bazılarına göre ise 1326 yılıdır. Babasının vefatı üzerine amcası Gündüz Bey ile taht mücadelesine girdiği rivayetleri vardır. Ancak sonunda beylik, Orhan Gazi'nin olmuştur.
Askeri ve Siyasi Faaliyetleri
Orhan Gazi dönemi, Osmanlı Beyliği'nin bir devlet olma yolunda önemli adımlar attığı bir dönemdir. Bu dönemde fetihler hızlanmış, beylik sınırları genişlemiştir.
- Bursa'nın Fethi: Orhan Gazi'nin en önemli başarılarından biri, Bursa'nın 1326 yılında fethedilmesidir. Bursa, Osmanlı Devleti'nin başkenti yapılmış ve devletin idari merkezi haline gelmiştir.
- İznik'in Fethi: İznik, 1331 yılında fethedilerek önemli bir stratejik nokta ele geçirilmiştir.
- Karesi Beyliği'nin İlhakı: 1345 yılında Karesi Beyliği Osmanlı topraklarına katılmıştır. Bu ilhak, Osmanlı Devleti'nin Rumeli'ye geçişini kolaylaştırmış ve deneyimli Karesi donanmasının Osmanlı hizmetine girmesini sağlamıştır.
- Rumeli'ye Geçiş: 1353 yılında Gelibolu'nun fethedilmesiyle Osmanlı Devleti, Rumeli'ye ayak basmıştır. Bu olay, Osmanlı Devleti'nin Avrupa kıtasında yayılmasının başlangıcı olmuştur. Çimpe Kalesi üs olarak kullanılmıştır.
İdari ve Sosyal Faaliyetleri
Orhan Gazi, sadece askeri başarılarıyla değil, aynı zamanda idari ve sosyal düzenlemeleriyle de tanınır.
- Divan Teşkilatı: Devlet işlerinin görüşüldüğü Divan Teşkilatı'nı kurmuştur.
- Vakıflar: Birçok cami, medrese, han ve hamam gibi yapıların inşasını sağlamış ve bu yapıların yaşatılması için vakıflar kurmuştur.
- Para Bastırma: Kendi adına para bastırmıştır. Bu, devletin ekonomik bağımsızlığını simgeleyen önemli bir adımdır.
- Düzenli Ordu: Düzenli orduyu kurmaya başlamıştır. Yaya ve Müsellem adıyla bilinen ilk düzenli ordu birlikleri, Orhan Gazi döneminde oluşturulmuştur.
Ailesi
Ölümü ve Mirası
Orhan Gazi, Mart 1362'de Bursa'da vefat etmiştir. Bursa'daki türbesi ziyaret edilebilmektedir. Orhan Gazi, Osmanlı Devleti'nin temellerini atan önemli bir hükümdardır. Askeri, idari ve sosyal alandaki başarıları, devletin büyümesinde ve gelişmesinde büyük rol oynamıştır. Onun döneminde yapılan fetihler ve düzenlemeler, Osmanlı Devleti'nin bir imparatorluğa dönüşmesinin önünü açmıştır.