şogun ne demek?

Şogun

Şogun (将軍), Japonya tarihinde genellikle 1185'ten 1867'ye kadar ülkeyi yöneten askeri diktatörlere verilen unvandır. Şogunluk dönemi, Japonya'nın feodal dönemine denk gelir ve bu dönemde imparator sembolik bir lider olarak kalırken, gerçek iktidar şogunların elindeydi.

Şogunluğun Kökenleri ve Yükselişi

Şogun unvanı, ilk olarak Heian döneminde imparatorluk ordusunun komutanları için kullanılmıştır. Ancak, feodal savaşların yoğunlaştığı Kamakura döneminde, Minamoto no Yoritomo'nun 1192'de Sei-i Taishōgun (征夷大将軍) unvanını almasıyla şogunluk kurumsallaşmıştır. Bu olay, Kamakura şogunluğunun başlangıcı olarak kabul edilir. Şogun, imparator tarafından atanır, ancak gerçekte askeri gücü elinde bulundurarak ülkeyi yönetirdi.

Şogunluk Dönemleri

Japonya tarihinde başlıca üç şogunluk dönemi bulunmaktadır:

  1. Kamakura Şogunluğu (1192-1333): Minamoto klanı tarafından kurulmuştur.
  2. Aşikaga Şogunluğu (1336-1573) (Muromachi Şogunluğu olarak da bilinir): Aşikaga Takauji tarafından kurulmuştur.
  3. Tokugawa Şogunluğu (1603-1867) (Edo Şogunluğu olarak da bilinir): Tokugawa Ieyasu tarafından kurulmuştur. Bu dönem, Japonya'nın uzun bir barış ve istikrar dönemi yaşadığı Edo dönemine denk gelir.

Şogunluğun Rolü ve İşlevi

Şogun, feodal sistemin zirvesinde yer alır ve ülkeyi askeri güçle yönetirdi. Şogunluğun temel işlevleri şunlardır:

  • Askeri Yönetim: Ülkenin savunmasını sağlamak ve iç güvenliği korumak.
  • Siyasi Yönetim: Yasaları çıkarmak, vergileri toplamak ve dış ilişkileri yönetmek.
  • Feodal Düzenin Sürdürülmesi: Daimyo'ları (feodal lordları) kontrol altında tutmak ve toprak dağıtımını düzenlemek.

Şogunluğun Sonu

Tokugawa Şogunluğu'nun sonlarına doğru, iç ve dış baskılar nedeniyle şogunluğun gücü zayıflamıştır. Özellikle batılı güçlerin Japonya'yı ticarete açma çabaları, şogunluğun otoritesini sarsmıştır. 1868'de Meiji Restorasyonu ile imparatorluk yeniden güçlenmiş ve şogunluk sistemi sona ermiştir. Bu olay, Japonya'nın modernleşme sürecinin başlangıcı olarak kabul edilir.

Diğer Önemli Kavramlar

  • Daimyo: Şogunluğa bağlı feodal lordlar.
  • Samuray: Şogun ve daimyo'lara hizmet eden savaşçılar.
  • Meiji Restorasyonu: Şogunluğun yıkılıp imparatorluk yönetiminin yeniden kurulduğu dönem.