revvâdîler ne demek?

Revvadiler, 955-1071 yılları arasında Güney Azerbaycan'da hüküm sürmüş Kürt¹²³ hanedan. Revvadiler'in merkezi önce Erdebil iken, sonraları Tebriz olarak değişmiştir.

Kökenleri

Revvadiler aslen Yemenli Arap Ezd kabilesine mensupturlar, sonradan bölgeye gelmiş ve Kürt aşiretleri ile karışarak Kürtleşmişlerdir.⁴⁵ Abbasi Halifesi tarafından 758 senesinde Basra'dan alınarak Azerbaycan'a yerleştirilmişlerdir. Revvad b. Müsenna el-Ezdî'yi, Azerbaycan valisi güvenliği sağlama amaçlı Tebriz civarında vazifelendirmiştir.⁶ Daha sonra onun soyundan gelen torunları 8. ve

9. yüzyıllarda Abbasiler'in Tebriz valisi olarak vazife yapmışlardır. Revvadiler, 10. yy'ın başından itibaren Azerbaycan'da baskın hale gelen Kürt varlığıyla özellikle Hezbani aşiretiyle karışmışlar ve giderek Kürtleşmişlerdir.⁷

Tarihi

Salariler egemenliğinin zayıfladığı dönemde güç kazanan Tebriz, Maraga ve Ahar hâkimi Ebülhica bin er-Revvad, 981 yılında sonuncu Salari hükümdarı İbrahim bin Merzban'ı tahttan indirerek Revvadiler devletini kurmuştur. Ayrıca, Revvadiler, Muğan hakimi Sipehbud’u mağlup edip kendilerine bağlamışlardır.⁸

1054 yılında Sultan Tuğrul Bey'in öncülüğünde Güney Azerbaycan'a akın eden Büyük Selçuklu Devleti ordusu, Tebriz'e kadar ilerlemiştir. Rakibi karşısında zayıf düşen Revvadi hükümdarı Ebu Mensur Vehsudan, Tuğrul Bey’in hâkimiyetini kabul etmiş ve adına hutbe okunmasını emredip, sultana değerli hediyeler vermiş Selçuklular'la iyi ilişkiler geliştirmiştir.⁹ Revvadilerin hakimiyetine Malazgirt Savaşı'ndan sonra son verilmiştir, bu tarihten sonra Revvadiler hakkında bilgi bulunmaz.¹⁰

Revvadi hükümdarları

• Muhammed Hüseyin (?-951)
• I. Hüseyin (955-988)
• I. Memlan (988-1000)
• II. Hüseyin (1000-1019)
• Vehsudan (1019-1054)
• Ebu Nasr II. Memlan (1054-1071)

Kaynakça

Dış bağlantılar

• Rawwadids, Encyclopaedia of Islam.
• List of Rawadid Rulers

Orijinal kaynak: revvâdîler. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

1. Misbah Islam, Decline of Muslim States and Societies, Xlibris Corporation, 2008, ISBN 978-1-4363-1012-3, sf. 423. ↩

2. Şerefhan Bitlisi The Sharafnam̂a Rawwadi Kurds.. ↩

3. Ian Richard Netto, Encyclopaedia of Islam "There was a succession of Kurdish dynasties such as ... Rawwadids of Tabriz and Azerbayjan" ↩

4. TDV, İslam Ansiklopedisi, cilt: 35,  sayfa: 36 ↩

5. Prof. Dr. Ramazan Şeşen, 20:44'ten itibaren, https://www.youtube.com/watch?v=KM_dn6MD0Dk ↩

6. ↩
7. ↩
8. ↩
9. ↩
10. ↩

Kategoriler