nefrotoksisite ne demek?

Nefrotoksisite böbrekte toksik kimyasallar ve ilaçların yol açtığı zehirleyici etkilerdir. Bu etkiyi gösteren maddelere ise nefrotoksik denir. Toksisitenin çeşitli formları vardır. Nefrotoksinler nefrotoksisite oluşturan kimyasallardır.

Çoğu ilacın nefrotoksik etkisi böbrekle ilgili tedavi gören veya görmüş olan hastalarda daha çok ortaya çıkar. Bazı ilaçlar böbrek fonksiyonlarını birden çok şekilde etkiler.

Toksisite tipleri

Kardiyovasküler

• Genel: Diüretikler, Beta blokörler, vazodilator ajanlar
• Lokal: ACE inhibitörleri, siklosporin

Direkt tübüler etki

• Proximal kıvrımlı tübül: Aminoglikozidler antibiyotikler (örneğin gentamisin), amfoterisin B, sisplatin, radyokontrast araçlar, immünglobulinler, mannitol
• Distal tübül: NSAİİler (örneğin aspirin, ibuprofen, diklofenak), ACE inhibitörleri, siklosporin, lityum tuzları, siklofosfamidler, amfoterisin B
• Tübüler blokaj: sülfonamidler, metotreksat, asiklovir, polietilen glikol

Akut doku iltihaplanması nefrit

• Beta-laktam antibiyotikler, vankomisin, rifampisin, sülfonamidler, siprofloksasin, NSAİİler, ranitidin, simetidine, furosemid, tiyazidler, fenitoin

Akut glomerulonefrit

• Penisillamin

diabetes insipidusun sebepleri

• Lityum tuzları
• Amfoterisin B
• Fluorid
• Demesilosiklin
• Foskarnet

Diğer nefrotoksinler

• Ağır metaller enerji metabolizmasındaki enzimlerle etkileşirler.
• Aristoloşik asit - bazı bitkilerde ve daha tehlikeli olarak da bu bitkilerden elde edilen bitkisel ürünlerde bulunan bu maddenin insanlarda nefrotoksik etkisi olduğu gözlenmiştir.

Kaynakça

1. Galley HF. Akut renal yetmezlik önlenebilir mi? J R Coll Surg Edinb 2000;45(1):44-50.

Kaynakça

1. İngilizce vikipediden çeviri

Orijinal kaynak: nefrotoksisite. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Kategoriler