nazım biçimleri ne demek?

Nazım Biçimleri

Nazım biçimleri, şiirlerin şekilsel özelliklerine göre sınıflandırılmasıdır. Şiirlerin dize sayısı, kafiye düzeni, ölçüsü ve konu gibi unsurları, nazım biçimlerini belirler. Türk edebiyatında farklı dönemlerde farklı nazım biçimleri kullanılmıştır.

Başlıca nazım biçimleri şunlardır:

• Halk Edebiyatı Nazım Biçimleri:

  • Mani: Genellikle anonim olan, dörtlüklerden oluşan, hece ölçüsüyle yazılan nazım biçimidir.
  • Türkü: Genellikle anonim olan, kendine özgü ezgisiyle söylenen, bent ve kavuştak bölümlerinden oluşan nazım biçimidir.
  • Koşma: Aşık edebiyatının en yaygın nazım biçimidir. Genellikle dörtlüklerden oluşur ve hece ölçüsüyle yazılır.
  • Semai: Koşmaya benzer, ancak 8'li hece ölçüsüyle yazılır.
  • Varsağı: Güney Anadolu'da yaşayan Varsak Türklerinin ezgileriyle söylenen, "bre", "hey" gibi ünlemlerin sıkça kullanıldığı nazım biçimidir.
  • Destan: Bir milletin tarihini, kahramanlıklarını veya önemli olaylarını anlatan uzun manzum eserlerdir.

• Divan Edebiyatı Nazım Biçimleri:

  • Gazel: Aşk, şarap, güzellik gibi konuları işleyen, beyitlerden oluşan nazım biçimidir.
  • Kaside: Bir kişiyi veya olayı övmek amacıyla yazılan, beyitlerden oluşan nazım biçimidir.
  • Mesnevi: Her beyti kendi içinde kafiyeli olan, uzun hikayeler anlatmak için kullanılan nazım biçimidir.
  • Kıta: Genellikle iki beyitten oluşan, düşünce veya öğüt içeren nazım biçimidir.
  • Rubai: Dört mısradan oluşan, felsefi düşünceleri veya yaşamın anlamını sorgulayan nazım biçimidir.
  • Tuyuğ: Rubaiye benzer, ancak Türklerin Divan edebiyatına kazandırdığı bir nazım biçimidir.
  • Müstezat: Bir uzun bir kısa dizeden oluşan nazım biçimidir.
  • Şarkı: Bestelenmek için yazılan nazım biçimidir.

• Batı Edebiyatı Nazım Biçimleri:

  • Sone: 14 dizeden oluşan, belirli bir kafiye düzenine sahip nazım biçimidir.
  • Terza Rima: Üçer dizelik bentlerden oluşan, zincirleme kafiye düzenine sahip nazım biçimidir.

• Modern Şiirde Nazım Biçimleri:

  • Serbest Nazım: Herhangi bir ölçü veya kafiye zorunluluğu olmayan, şairin duygularını ve düşüncelerini özgürce ifade etmesine olanak tanıyan nazım biçimidir.
  • Nazm-ı Müserra: Uyaklı ve ölçülü serbest nazımdır.

Bu liste, en yaygın nazım biçimlerini içermektedir. Edebiyat tarihinde daha pek çok farklı nazım biçimi kullanılmıştır. Nazım biçimlerini incelemek, şiirlerin yapısını ve anlamını daha iyi anlamamıza yardımcı olur.