malakostraka ne demek?

Malakostraka (Antik Yunanca'dan alınmış Yeni Latince sözcük, μαλακός malakós ("yumuşak") + όστρακον óstrakon ("kabuk")), denizde, tatlısuda ve karada yaşayan kabukluları barındıran geniş bir eklembacaklı kabuklular altsınıfıdır; 16 takıma bölünmüş 40,000 civarı tür barındıran, kabuklulara ait altı sınıfın en büyüğüdür. Grup üyeleri, vücut formları bakımından büyük çeşitlilik gösterir ve yengeç, ıstakoz, kerevit, karides, kril, büyük karides, tahta biti, amphipoda, mantis karidesi gibi bilinen canlılar yanı sıra daha az aşina olunan canlılar da barındırmaktadır. Grup, segmentasyona uğramış, baş, göğüs ve karın bölümlerine ayrılmış ortak bir vücut yapısı takip eden üyeler ihtiva eder; genelde 20 (nadiren 21) vücut segmentine sahiptirler.

Etimoloji

Malakostraka terimi, ilk olarak 1802'de dönemin Paris'teki Doğa Tarihi Müzesi'ndeki eklembacaklı koleksiyonunun küratörü olan Fransız zoolog Pierre André Latreille tarafından kullanılmıştır.1 Terim, (** , "yumuşak" anlamında) ve (** , "kabuk" anlamında) iki kelimenin birleştirilmesi ile oluşturulmuştur.2 Fakat kelime, anlam itibarıyla bir noktada yanıltıcıdır, çünkü bu canlıların kabukları genellikle serttir.3 Malakostrakalar bazen, malakostraka dışındaki tüm kabuklulara uygulanan ve artık kullanılmayan eski bir takson olan Entomostraca altındaki entomostracanlarla karşılaştırılır.4

Açıklama

Malakostraka sınıfı yaklaşık 40.000 tür içerir5 ve "tartışmaya açık olarak ... hayvanlar alemindeki diğer herhangi bir sınıftan daha fazla vücut formu çeşitliliği içerir".6 Malakostrakalar üç tagma ile (eklembacaklılarda vücudun ayrı bölgeleri, baş/göğüs/karın gibi) karakterize edilir: beş segmentli bir baş, sekiz segmentli bir göğüs ve altı segmentli bir karın ve bir telson (bazı eklembacaklıların vücudunun en arka kısmı), (ataların durumunu koruyan yedi karın segmenti ile koruyan leptostracalar hariç).7 Malakostrakalar karın uzantılarına da sahiptir ve bu durum, bu sınıfı remipedia hariç diğer tüm büyük kabuklu taksonlardan ayıran bir durumdur.8 Her vücut segmenti bir çift eklemli ikincil organ (vücut uzantısı) taşır, ancak bu uzantılar ikincil olarak kaybolabilir.9

Ekoloji

Malakostrakalar, geniş yelpazeli deniz ve tatlı su habitatlarında yaşar ve bu sınıfa ait üç takımın karasal üyeleri de vardır: Amphipoda (Talitridae), Isopoda (Oniscidea, tahta biti) ve Decapoda (pavurya, keşiş yengeçleri, Ocypodidae, Gecarcinidae ve Grapsidae familyalarının yengeçleri ve karasal kerevit).10 Üyelerin çoğu leş yiyici türler olmasına rağmen bazı üyeleri, ör. *porselen yengeçleri, süzücü*dür ve bazıları da, ör. mantis karidesleri, etoburdur.11

Fosil kayıtları

İlk malakostrakaların, Kambriyen döneminde Phyllocarida'ya ait hayvanlar ortaya çıktığında ortaya çıktığı not edilmiştir.1213

Sınıflandırma

Aşağıdaki malakostrakan sınıflandırması, Los Angeles Doğa Tarihi Müzesi kabuklular küratörü olan Amerikalı deniz biyologları Joel W. Martin ve George E. Davies tarafından yayımlanan "Updated Classification of the Recent Crustacea" (2001) isimli İngilizce yayıma dayanmaktadır.14 Soyu tükenmiş takımlar bu sınıflandırmaya eklenmiş151617 ve bu takımlar dikilitaş (†) ile belirtilmiştir.

Sınıf Malakostraka <small>Latreille, 1802</small>

  • Altsınıf Phyllocarida <small>Packard, 1879</small>

:* † Archaeostraca <small>Claus 1888</small>

:* † Hoplostraca <small>Schram, 1973</small>

:* Leptostraca <small>Baba, 1880</small>

  • Altsınıf Hoplocarida <small>Calman, 1904</small>

:* † Aeschronectida <small>Schram, 1969</small>

:* † Archaeostomatopoda <small>Schram, 1969</small>

:* Stomatopoda <small>Latreille, 1817</small>

  • Alt sınıf Eumalacostraca <small>Grobben, 1892</small>
    • Üsttakım Syncarida <small>Packard, 1885</small>
      • † Palaeokaridacea <small>Brooks, 1979</small>
      • Bathynellacea <small>Chappuis, 1915</small>
      • Anaspidacea <small>Calman, 1904</small>
    • Üsttakım Perakarida <small>Calman, 1904</small>
      • Spelaeogriphacea <small>Gordon, 1957</small>
      • Termosbaenacea <small>Monod, 1927</small>
      • Lophogastrida <small>Sars, 1870</small>
      • Mysida <small>Haworth, 1825</small>
      • Mictacea <small>Bowman ve ark., 1985</small>
      • Amfipoda <small>Latreille, 1816</small>
      • Isopoda <small>Latreille, 1817</small>
      • Tanaidacea <small>Dana, 1849</small>
      • Cumacea <small>Krøyer, 1846</small>
    • Üsttakım Eucarida <small>Calman, 1904</small>
      • Euphausiacea <small>Dana, 1852</small>
      • Amphionidacea <small>Williamson, 1973</small>
      • Decapoda <small>Latreille, 1802</small>

Kaynakça

Orijinal kaynak: malakostraka. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

Kategoriler