göreceli ne demek?

Görecelik (Relativite)

Görecelik, bir olayın veya kavramın, mutlak bir standart yerine, onu algılayan veya ölçen kişiye, zamana, yere veya duruma göre değişebileceği anlamına gelir. Başka bir deyişle, bir şeyin değeri, anlamı veya önemi, bağımsız ve evrensel olmaktan ziyade, belirli bir bakış açısına veya referans çerçevesine bağlıdır.

Görecelik kavramı, farklı disiplinlerde farklı anlamlara gelebilir:

  • Felsefede: Ahlaki görecelik (https://www.nedemek.page/kavramlar/ahlaki%20görecelik), bilginin göreceliği, dilin göreceliği gibi konuları kapsar. Temelinde, doğru ve yanlışın, bilginin, anlamın evrensel olmadığı, kültüre, kişiye veya bağlama göre değiştiği fikri yatar.
  • Fizikte: Einstein'ın görelilik kuramı (https://www.nedemek.page/kavramlar/görelilik%20kuramı), zamanın ve mekanın mutlak olmadığını, gözlemcinin hareketine göre değiştiğini ifade eder. Özel görelilik ve genel görelilik olarak iki ana başlığa ayrılır.
  • Kültürel görecelik: (https://www.nedemek.page/kavramlar/kültürel%20görecelik) Farklı kültürlerin değerlerinin, inançlarının ve uygulamalarının kendi bağlamlarında anlamlı olduğunu ve yargılanmaması gerektiğini savunan antropolojik bir yaklaşımdır.
  • Sanatta: Sanatın yorumlanması ve değerlendirilmesi de göreceli olabilir; zira estetik yargılar kişisel zevklere, kültürel geçmişe ve zamana göre değişiklik gösterebilir.

Görecelik, mutlakçılık (https://www.nedemek.page/kavramlar/mutlakçılık) karşıtı bir kavramdır. Mutlakçılık, evrensel ve değişmez doğruların veya değerlerin varlığını savunurken, görecelik bu doğruların veya değerlerin bağlama bağlı olduğunu ve değişebileceğini öne sürer.