dekarboksilasyon ne demek?

Dekarboksilasyon, bir molekülün karboksil grubunun çıkarılması işlemidir. Karboksil grup, bir karbon atomuna (C) bağlı bir oksijen atomu (O) ve bir hidroksil grubu (OH) içeren bir funkisyonel gruptur. Dekarboksilasyon, güçlü bir oksitleme veya termal ayrıştırma yoluyla gerçekleştirilebilir.

Birçok biyokimyasal reaksiyonda dekarboksilasyon rol oynar. Örneğin, tüm canlılar karbonhidratların ve yağların enerji üretiminde dekarboksilasyon reaksiyonlarını kullanır. Glikoliz, pirüvatın asetil koenzim A (asCoA)’ya dönüştürüldüğü bir dekarboksilasyon reaksiyonuna sahiptir. AsCoA, sitrik asit siklusu olarak bilinen bir dizi reaksiyonda CO2 salınarak daha fazla enerji üretmek için kullanılır.

Kimyasal sentez reaksiyonlarında da dekarboksilasyon sıkça kullanılır. Örneğin, asetik asit, dekarboksilasyon yoluyla metanol ve CO2'ye dönüştürülebilir.

Dekarboksilasyon, birçok endüstriyel süreçte de kullanılır. Örneğin, PVC plastiklerin üretimi sırasında dekarboksilasyon adı verilen bir reaksiyon gerçekleştirilir. Bu işlem, vinil klorürün (CH2=CHCl) dekarboksilasyonu yoluyla etilen (CH2=CH2) üretir.