göktürk alfabesi ne demek?

Göktürk Alfabesi (Orhun Alfabesi) Hakkında Bilgi

Göktürk Alfabesi, diğer adıyla Orhun Alfabesi, Göktürkler'in kullandığı bir yazı sistemidir. Genellikle sağdan sola doğru yazılan, bazen de satırların yön değiştirdiği (Bustrofedon) bir alfabedir. Temel olarak runik kökenli olduğu düşünülmektedir.

Temel Özellikleri:

• Kökeni: Runik kökenli olduğu kabul edilir, ancak tam olarak nereden geldiği tartışmalıdır.
• Kullanım Alanı: Özellikle Orhun Yazıtları'nda yoğun olarak kullanılmıştır. Ayrıca Yenisey Yazıtları ve Talas Yazıtları gibi farklı bölgelerde de örneklerine rastlanmıştır.
• Yön: Genellikle sağdan sola yazılır, ancak bazı metinlerde satırlar yön değiştirebilir.
• Harf Sayısı: 38 temel harf bulunmaktadır. Bu harflerin bir kısmı ünlüler, bir kısmı ünsüzler için kullanılır. Ünsüzlerin bazıları ise hangi ünlünün geleceğine göre değişen varyasyonlara sahiptir.
• Sözcük Ayrımı: Kelimeler genellikle iki nokta (:) ile ayrılır.

Tarihsel Gelişimi:

Göktürk Alfabesi'nin ne zaman ortaya çıktığı kesin olarak bilinmemektedir, ancak 6. yüzyıl ile 8. yüzyıl arasında kullanıldığı düşünülmektedir. Göktürk Kağanlığı'nın yıkılmasından sonra kullanımı azalmıştır.

Önemi:

Göktürk Alfabesi, Türk dili'nin en eski yazılı kaynaklarından biridir. Orhun Yazıtları sayesinde, Göktürklerin tarihi, kültürü ve dili hakkında önemli bilgiler edinilmiştir. Türk dilinin ve tarihinin araştırılmasında önemli bir yere sahiptir.

Alfabe Tablosu:

Alfabe tablosu için farklı kaynaklara başvurabilirsiniz. Genellikle ünlüler, ünsüzler ve birleşik harfler olarak ayrılır.

Bu özet, Göktürk Alfabesi hakkında temel bilgiler sunmaktadır. Daha detaylı bilgi için akademik kaynaklara başvurmanız önerilir.