orhun yazıtları ne demek?

Orhun Yazıtları Hakkında Bilgi

Orhun Yazıtları, Göktürkler'e ait olan ve 8. yüzyılda dikilmiş olan tarihi metinlerdir. Bu yazıtlar, Türk dilinin bilinen en eski ve en önemli yazılı kaynaklarıdır. Moğolistan'daki Orhun Vadisi'nde bulunmuştur.

Önemli Yazıtlar:

• Kül Tigin Yazıtı: Göktürk prensi Kül Tigin'in anısına dikilmiştir. Devletin bekası, halkın refahı ve Türk milletinin birliği gibi konulara değinir.
• Bilge Kağan Yazıtı: Bilge Kağan'ın kendi ağzından devlet yönetimi, halkına öğütleri ve geleceğe yönelik uyarıları içerir.
• Tonyukuk Yazıtı: Göktürk Devleti'nin önemli veziri Tonyukuk tarafından dikilmiştir. Kendi hayat hikayesi, askeri başarıları ve devletin kuruluşundaki rolü anlatılır.

İçerik ve Anlam:

Yazıtlarda, Göktürklerin siyasi tarihi, sosyal yapısı, inançları, komşularıyla ilişkileri ve dönemin yaşam tarzı hakkında önemli bilgiler bulunur. Aynı zamanda, yöneticilerin halkına karşı sorumlulukları, birlik ve beraberliğin önemi, düşmanlara karşı uyanık olunması gibi temalar işlenir.

Dil ve Edebiyat:

Orhun Yazıtları, Türk dilinin o dönemdeki gramer yapısını ve kelime dağarcığını yansıtır. Anlatım dilinin güçlü ve etkileyici olması, yazıtları aynı zamanda bir edebi eser olarak da değerli kılar.

Önemi:

• Türk tarihini aydınlatan en önemli kaynaklardandır.
• Türk dilinin gelişimini takip etme imkanı sunar.
• Türk kültürünün ve değerlerinin anlaşılmasına katkıda bulunur.
• Türk milliyetçiliği ve kimliğinin oluşmasında önemli bir rol oynamıştır.

Çözümlenmesi:

Yazıtlar, Vilhelm Thomsen tarafından 1893 yılında çözülmüştür. Bu olay, Türkoloji alanında bir dönüm noktası olmuştur.