Antikoagülanlar (Kan Sulandırıcılar)
Antikoagülanlar, kanın pıhtılaşmasını önleyen veya yavaşlatan ilaçlardır. Genellikle "kan sulandırıcılar" olarak adlandırılırlar, ancak aslında kanı inceltmezler; sadece pıhtılaşma sürecini etkilerler. Bu ilaçlar, damarlarda veya kalpte oluşan tehlikeli kan pıhtılarının tedavisinde ve önlenmesinde kullanılır.
Kullanım Alanları:
Antikoagülan Çeşitleri:
- Varfarin: K vitaminine bağımlı pıhtılaşma faktörlerinin üretimini engelleyerek etki gösterir. Etkisini göstermesi zaman alabilir ve düzenli kan testleri (INR takibi) gerektirir.
- Heparin: Antitrombin III'ü aktive ederek pıhtılaşma faktörlerini inhibe eder. Genellikle enjekte edilerek kullanılır. Düşük moleküler ağırlıklı heparinler (DMAH), heparin'in daha stabil ve kullanımı kolay formlarıdır (örneğin, enoksaparin, dalteparin).
- Direkt Oral Antikoagülanlar (DOAK'lar):
- Dabigatran: Direkt trombin inhibitörüdür.
- Rivaroksaban, Apiksaban, Edoksaban: Faktör Xa inhibitörleridir.
DOAK'lar, varfarine göre daha öngörülebilir bir etkiye sahiptir ve düzenli kan testleri genellikle gerekli değildir.
Yan Etkiler:
En yaygın yan etkisi kanama riskinin artmasıdır. Diğer yan etkiler ilaca göre değişebilir.
Önemli Not: Antikoagülan kullanımı mutlaka bir doktor gözetiminde olmalıdır. Dozaj, ilaç etkileşimleri ve kanama riskine karşı dikkatli olunmalıdır. Diş tedavisi veya cerrahi müdahale gibi durumlarda doktor bilgilendirilmelidir.