antikonvülsan ne demek?

Antikonvülsanlar (Antiepileptikler)

Antikonvülsanlar, temel olarak epilepsi nöbetlerini önlemek veya azaltmak için kullanılan ilaçlardır. Ayrıca bipolar%20bozukluk, nevralji ve migren gibi diğer durumların tedavisinde de kullanılırlar.

Çalışma Mekanizması: Antikonvülsanlar, beyindeki elektriksel aktiviteyi düzenleyerek nöbetleri kontrol altına almayı hedefler. Bu, aşağıdaki mekanizmalar aracılığıyla gerçekleşebilir:

• Sodyum Kanallarını Bloke Etme: Bazı antikonvülsanlar, nöronların uyarılmasını engelleyen sodyum kanallarını bloke eder.
• Kalsiyum Kanallarını Bloke Etme: Diğerleri, kalsiyum kanallarını bloke ederek nöronların aktivitesini azaltır.
• GABA Aktivitesini Artırma: GABA, beyindeki temel inhibitör nörotransmitterdir. Bazı antikonvülsanlar, GABA seviyelerini artırarak veya GABA reseptörlerinin aktivitesini artırarak nöronların uyarılabilirliğini azaltır.
• Glutamat Aktivitesini Azaltma: Glutamat, beyindeki temel eksitatör nörotransmitterdir. Bazı antikonvülsanlar, glutamat aktivitesini azaltarak nöronların uyarılabilirliğini azaltır.

Antikonvülsan İlaç Türleri:

• Fenitoin: Sodyum kanallarını bloke eder.
• Karbamazepin: Sodyum kanallarını bloke eder.
• Valproik Asit: Sodyum kanallarını bloke eder, GABA seviyelerini artırır ve kalsiyum kanallarını etkiler.
• Lamotrijin: Sodyum kanallarını bloke eder ve glutamat salınımını azaltır.
• Gabapentin: Kalsiyum kanallarını etkiler ve GABA aktivitesini artırabilir.
• Pregabalin: Kalsiyum kanallarını etkiler.
• Topiramat: Sodyum kanallarını bloke eder, GABA aktivitesini artırır ve glutamat aktivitesini azaltır.
• Levetirasetam: Çalışma mekanizması tam olarak bilinmemektedir, ancak sinaptik vezikül proteinlerine bağlanarak nörotransmiter salınımını etkilediği düşünülmektedir.
• Etosüksimit: Özellikle absans nöbetleri için kullanılır ve T tipi kalsiyum kanallarını bloke eder.
• Benzodiazepinler (örneğin, Diazepam, Lorazepam): GABA reseptörlerini etkileyerek GABA aktivitesini artırır. Genellikle akut nöbetleri durdurmak için kullanılırlar.

Yan Etkiler: Antikonvülsanların yan etkileri ilaca ve doza bağlı olarak değişebilir. Yaygın yan etkiler şunlardır:

• Uyuşukluk
• Baş dönmesi
• Yorgunluk
• Mide bulantısı
• Koordinasyon bozukluğu
• Deri döküntüsü
• Kilo alımı veya kaybı
• Saç dökülmesi
• Karaciğer sorunları (nadiren)

Önemli Not: Antikonvülsan ilaçlar doktor kontrolünde kullanılmalıdır. İlacı aniden kesmek nöbetlerin artmasına veya status epileptikus adı verilen hayatı tehdit eden bir duruma yol açabilir. Ayrıca, hamilelik sırasında antikonvülsan kullanımı potansiyel riskler taşıdığından, doktorla konuşulması önemlidir.