irtifak hakkı ne demek?

İrtifak hakkı, bir taşınmaz malın (ana gayrimenkul) malikinin, başka bir taşınmaz mal (yüklü gayrimenkul) üzerinde, belirli bir kullanma veya yararlanma yetkisine sahip olmasını sağlayan sınırlı ayni haktır. Bu hak, yüklü gayrimenkulün değerini düşürebilir, ancak ana gayrimenkulün değerini artırır.

İrtifak hakları genellikle tapu siciline tescil edilir ve bu tescil ile üçüncü kişilere karşı da ileri sürülebilir hale gelir.

İrtifak Hakkının Türleri:

Şahsi İrtifak Hakkı: Belirli bir şahıs lehine kurulan irtifak hakkıdır. Bu hak, sahibinin kişiliği ile bağlantılıdır ve genellikle devredilemez. Örneğin, bir kişinin belirli bir araziden geçme hakkı.
Ayni İrtifak Hakkı: Bir gayrimenkul lehine kurulan irtifak hakkıdır. Bu hak, gayrimenkulün mülkiyetine bağlıdır ve gayrimenkulün devri ile birlikte devredilir. Örneğin, bir arazinin başka bir araziden su alma hakkı.

İrtifak Hakkının Kurulması:

Sözleşme ile: İki taşınmaz mal sahibi arasında yapılan bir sözleşme ile kurulabilir. Bu sözleşmenin resmi şekilde yapılması ve tapuya tescil edilmesi gerekir.
Kanun ile: Kanun hükümlerine göre kendiliğinden doğabilir. Örneğin, komşuluk hukukundan kaynaklanan bazı haklar.
Mahkeme Kararı ile: Mahkeme kararı ile de irtifak hakkı kurulabilir.

İrtifak Hakkının Sona Ermesi:

Sürenin Dolması: Belirli bir süre için kurulmuşsa, sürenin dolmasıyla sona erer.
Hakkın Terkini: Hak sahibinin hakkından vazgeçmesiyle sona erer.
Taşınmazların Birleşmesi: Ana ve yüklü gayrimenkullerin aynı kişinin mülkiyetine geçmesiyle sona erer.
Mahkeme Kararı ile: Haklı sebeplerin varlığı halinde mahkeme kararı ile sona erdirilebilir.
Kamulaştırma: İrtifak hakkının bulunduğu taşınmazın kamulaştırılması halinde, irtifak hakkı da sona erer.

İrtifak hakkı, taşınmaz hukuku içerisinde önemli bir yer tutar ve gayrimenkul sahiplerinin haklarını ve yükümlülüklerini belirler. Daha detaylı bilgi için şu bağlantıları ziyaret edebilirsiniz: