şabanözü ne demek?

Şabanözü, Çankırı iline bağlı bir ilçedir.

Tarihçe

Tarihinin çeşitli devrelerinde Kaşkalar, Hititler, Makedonyalılar, Paflagonyalılar, Galatlar, Romalılar ve Bizanslıların idaresinde kalan Çankırı'da yerleşim yeri olarak Şabanözü'nden ilk defa Paflagonyalılar zamanında MÖ 217 -117 yılları arasında söz edilmektedir.

1071 Malazgirt zaferi ile Çankırı bölgesi de Karatekin Bey tarafından fethedilmiş ve bu bölge Danişment topraklarına katılmıştır. Daha sonraki dönemlerde sırasıyla, Çankırı ile birlikte, Şabanözü; Selçuklular, Çobanoğulları, Candaroğulları ve İsfendiyaroğulları beylikleri idaresine geçmiştir. Daha sonraları Osmanlı İmparatorluğu toprakları arasında kalan ve hiç düşman işgaline uğramayan Şabanözü, Cumhuriyetin ilanı ile bugünkü ülke sınırları içerisinde yer almıştır.

Şabanözü 1944 yılında ilçe merkezi olmuştur. İlçe olarak kurulduğunda, bugünkü Orta ilçesi kendisine bağlı bir nahiye halinde idi ve 57 köyü mevcuttu. 1959 yılında Orta bucağı ilçe haline getirilince, Şabanözü'ne bağlı 26 köy kalmıştır. 1970'li yıllarda Meşeli, Sarısu, Demirci, Kösrelik ve birkaç köy Ankara ili Çubuk ilçesine bağlanmıştır. Şu anda 19 köyü bulunmaktadır.

Etimolojisi

Coğrafi bilgiler

İç Anadolu Bölgesi, Orta Kızılırmak sınırları içinde, Çankırı il Merkezi´nin güney-batısında, Aydos-Eldivan Dağları arasında, Sanı Deresi Vadisi´nde Müsellim, Taşlıtepe, Sarımsakçı, Evliya Tepeleri arasında kurulmuştur. İlçenin güneyindeki düzlük ileride oldukça geniş bir ova oluşturur. Kuzeyde Kurşunlu, batıda Orta, Çubuk ve Kalecik, doğuda Çankırı Merkez İlçe ve Eldivan ilçeleri ile çevrelenmiştir.

İlçe İç Anadolu Bölgesi ile Kuzey Anadolu Bölgelerini birbirinden ayıran Köroğlu Dağ silsilesinin güneyinde yer almıştır. Bu nedenle Karadeniz´in ılıtıcı etkisine kapalıdır. Bu konumu nedeniyle iklimi karasaldır. Yörede kışlar soğuk, uzun ve karlıdır. İlkbahar kısa sürelidir ve hemen yaz başlar. İlçede yazın ısı 36 derece ile 28 derece, kışın ise 7 derece ile 11 derece arasındadır. Yıllık maksimum yağış 591 mm^3'tir. Yaz ve kış mevsimlerinde dağ ve vadi meltemleri sıkça görülür. Şiddetli rüzgarlara pek rastlanmaz.

594 kilometrekare yüz ölçümlüdür. Deniz seviyesinden yüksekliği 1.100 metredir. İlçe, volkanik kayalardan Aglomera Bazalt andezitten oluşan yamaçlarda ve Sanı deresinde kurulmuştur. Kurşunlu, Çerkeş, ılgaz deprem kuşağı içinde bulunur. 1943 depreminde hasar görmüştür.Saha, iç Anadolu´nun yüksek platolarından Kuzey-Anadolu sıra dağlarına geçiş bölgesinde yer almaktadır. Kuzeybatıda Dumanlı ve Elden, batıda Yıldırım ve Aydos, doğuda Eldivan, kuzeydoğuda Sanı en önemli yükselti ve dağlarıdır. Yükseltileri 1800-1950 metre arasındadır. Çankırı ile irtibatı sağlayan Arapboğazı geçidi ise başlıca geçit olarak sayılır. Önceki yıllarda yaylalarda büyük çapta yaz süresince kalınabilecek yayla evlerinin ve hayvan barınaklarının bulunduğu bilinmektedir. Ancak göç nedeniyle nüfusun hızla azalması ile birlikte yaylacılık ta yok denecek kadar azalmıştır.Tatlı meyilli hafif dalgalı yamaçları arasındaki vadilerde oluşan akarsulardan, Çubuk istikametine akan ve ilçenin Kamış Köyü yakınlarındaki Sanı Dağı eteklerinden doğan Sanı Çayı ilçenin ortasından geçer. Gündoğmuş Köyü yakınlarından kaynaklanan Terme Çayı, Sanı Çayı ile birleşerek ileride Ana Terme Çayı´na katılır. Çankırı´dan gelen Acı Su ile birleşerek Kızılırmak´a dökülür.

Ekonomi

Yakın zamana kadar tarım ve hayvancılık ilçenin başlıca gelir kaynağı olmuştur. Yeşil fasulyesi çok meşhurdur. Çevresinde çok sayıda baraj gölü ve mesire alanı mevcuttur. 1990'lı yılların başında başlayan sanayi yatırımları günümüzde ilçe ekonomisine yön vermektedir. Bugün ilçede 93 hektarlık alanda kurulu olan organize sanayi bölgesi mevcuttur. Bu bölgede şu an, elektrikli ev aletleri sanayii, ofis mobilya fabrikaları, PVC tesisi, ambalaj sanayi tesisi, un ve yem sanayi tesisi, dünyanın en büyük spor markalarına çorap üreten bir sanayi kuruluşu, medikal sanayi, poşet fabrikası ,yapı elemanları işletmeleri faaliyette olup yeni tesislerin yapımı devam etmektedir. Ayrıca küçük ölçekli silah sanayi bölgesi olarak adlandırılan başka bir bölgede av fişeği ve havai fişek fabrikaları bulunmaktadır.

İlçede MTA tarafından tespit edilen amyant, bakır, kömür, manyezit ve krom gibi madenler mevcuttur. İlçe genelinde tarımsal faaliyetler yanında seracılık, kültür ırkı hayvancılığı yapılmaktadır.