çıkarım ne demek?

Çıkarım (Inferans) Hakkında Bilgi

Çıkarım, mevcut bilgi veya kanıtlardan yola çıkarak yeni bir sonuca ulaşma sürecidir. Başka bir deyişle, elimizdeki verilerden mantıklı sonuçlar çıkarma yeteneğidir. Günlük hayatta, bilimde, hukukta ve daha pek çok alanda sürekli olarak çıkarım yaparız.

Çıkarım Türleri:

  • Tümdengelim (Deduction): Genel bir kuraldan özel bir sonuca ulaşma yöntemidir. Eğer öncüller doğruysa, sonuç kesinlikle doğrudur. Örnek: Tüm insanlar ölümlüdür. Sokrates bir insandır. O halde Sokrates ölümlüdür. (https://www.nedemek.page/kavramlar/tümdengelim)
  • Tümevarım (Induction): Özel durumlardan genel bir kurala ulaşma yöntemidir. Sonuç, öncüllerin doğruluğuna bağlı olarak muhtemeldir, ancak kesin değildir. Örnek: Gözlemlediğim tüm kuğular beyazdır. O halde tüm kuğular beyazdır. (https://www.nedemek.page/kavramlar/tümevarım)
  • Abduksiyon (Abduction): Bir olayı en iyi açıklayan hipotezi bulmaya çalışma yöntemidir. Genellikle eksik veya belirsiz bilgiyle karşı karşıya kalındığında kullanılır. Sonuç, en olası açıklamadır, ancak kesin değildir. Örnek: Çimler ıslak. Yağmur yağdıysa çimler ıslak olur. O halde yağmur yağmış olabilir. (https://www.nedemek.page/kavramlar/abduksiyon)

Çıkarım Süreci:

  1. Gözlem ve Veri Toplama: İlgili bilgileri toplamak.
  2. Analiz: Toplanan verileri incelemek ve anlamlandırmak.
  3. Hipotez Oluşturma: Verilere dayanarak olası açıklamalar üretmek.
  4. Değerlendirme: Hipotezleri test etmek ve en mantıklısını seçmek.
  5. Sonuca Varma: En olası açıklamaya dayanarak bir sonuca ulaşmak.

Çıkarım Hataları:

Çıkarım yaparken mantıksal hatalar yapmak mümkündür. Bu hatalar, yanlış sonuçlara yol açabilir. Yaygın çıkarım hataları arasında aceleci genelleme, yanlış neden yanılgısı, ve kaygan zemin argümanı bulunur.

Önemli Not: Çıkarım, sadece mantıksal akıl yürütme değil, aynı zamanda deneyim, bilgi birikimi ve bağlamsal anlayışı da içerir.

Yukarıdaki bağlantılar genel kavramları açıklamaktadır. "Çıkarım" kavramı için spesifik bir sayfa şu anda o site üzerinde bulunmamaktadır.