troçkizm ne demek?

Troçkizm

Troçkizm, Leon Troçki'nin Marksist teorileri ve siyasi ideolojisidir. Troçkizm, Stalinizm'e karşı bir alternatif olarak ortaya çıkmış ve özellikle 20. yüzyılın başlarında dünya devrimi, sürekli devrim ve işçi demokrasisi gibi kavramlar etrafında şekillenmiştir.

Temel İlkeler:

  • Sürekli Devrim: Troçki'nin en önemli katkılarından biri olan Sürekli Devrim teorisi, bir ülkede burjuva devriminin tamamlanmasının ardından sosyalist devrime geçilmesi gerektiğini savunur. Gelişmekte olan ülkelerde burjuvazi, emperyalizmle sıkı bağları nedeniyle devrimi tamamlama yeteneğine sahip değildir. Bu nedenle, proletarya, burjuva devriminin görevlerini de üstlenerek sosyalist devrime öncülük etmelidir. Ayrıca, devrim ulusal sınırlar içinde kalmamalı, diğer ülkelere de yayılmalıdır.

  • Dünya Devrimi: Troçkistler, Dünya Devrimi'nin tek bir ülkede sosyalizmin inşa edilemeyeceği ve sosyalizmin nihai zaferi için devrimin dünya çapında yayılması gerektiği inancını taşır.

  • İşçi Demokrasisi: Troçkizm, Sovyetler Birliği'ndeki bürokratikleşmeye karşı çıkar ve İşçi Demokrasisi'ni savunur. İşçilerin kendi kendilerini yönetmesi, Sovyetlerin (işçi konseyleri) aktif katılımı ve parti içinde farklı görüşlerin serbestçe ifade edilebilmesi gerektiğini vurgular.

  • Geçiş Programı: Troçki'nin 1938'de yazdığı Geçiş Programı, kapitalizmin krizine karşı işçi sınıfının taleplerini ve mücadele yöntemlerini içeren bir rehber olarak kabul edilir. Bu program, işçi sınıfının günlük sorunlarına çözümler sunarken, aynı zamanda sosyalist devrime giden yolu açmayı hedefler.

  • Dördüncü Enternasyonal: Stalinizm'in Üçüncü Enternasyonal'i yozlaştırdığını düşünen Troçki, 1938'de Dördüncü Enternasyonal'i kurarak, dünya devriminin örgütlenmesi için yeni bir araç yaratmayı amaçlamıştır.

Troçkizm, Stalinizm'e karşı muhalefeti ve devrimci sosyalizm anlayışıyla 20. yüzyıl boyunca çeşitli ülkelerde etkili olmuştur. Günümüzde de çeşitli Troçkist örgütler, dünya genelinde faaliyet göstermeye devam etmektedir.