troçki ne demek?
Lev Troçki
Lev Troçki (asıl adı Lev Davidoviç Bronştayn), 20. yüzyılın en etkili ve tartışmalı figürlerinden biridir. Rus devrimci, Marksist teorisyen ve siyasetçi olarak tanınır. Bolşevik Devrimi'nde önemli bir rol oynamış ve Sovyetler Birliği'nin ilk yıllarında önde gelen liderlerinden biri olmuştur. Ancak, daha sonra Stalin ile arasındaki güç mücadelesini kaybetmiş, sürgüne gönderilmiş ve sonunda suikast sonucu öldürülmüştür.
Hayatı ve Kariyeri:
- Erken Dönem: 1879'da Ukrayna'da doğan Troçki, genç yaşta devrimci hareketlere katıldı. Marksist düşünceyle tanıştı ve Rus Sosyal Demokrat İşçi Partisi'ne üye oldu.
- 1905 Devrimi: 1905 Rus Devrimi'ne aktif olarak katıldı ve St. Petersburg Sovyeti'nin başkanlığını yaptı. Devrimin başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından hapsedildi ve Sibirya'ya sürgüne gönderildi, ancak kaçmayı başardı.
- Sürgün Yılları: Sürgünde bulunduğu yıllarda, Avrupa'da devrimci faaliyetlerine devam etti. Lenin ile birlikte çalıştı ve Bolşevik hareketinin önde gelen teorisyenlerinden biri haline geldi.
- 1917 Devrimi: 1917 Şubat Devrimi'nin ardından Rusya'ya döndü ve Bolşeviklere katıldı. Ekim Devrimi'nde önemli bir rol oynadı ve devrimin askeri kanadının liderliğini üstlendi.
- Sovyet Dönemi: Devrimden sonra, Sovyet hükümetinde çeşitli görevlerde bulundu. Dışişleri Halk Komiseri olarak görev yaptı ve Brest-Litovsk Antlaşması'nın müzakerelerini yürüttü. Daha sonra, Savaş Halk Komiseri olarak Kızıl Ordu'nun kurulmasında ve Rus İç Savaşı'nın kazanılmasında önemli bir rol oynadı.
- Stalin ile Mücadele: Lenin'in ölümünden sonra, Troçki ile Stalin arasında bir güç mücadelesi başladı. Troçki, "sürekli devrim" teorisini savunurken, Stalin "tek ülkede sosyalizm" tezini ortaya attı. Bu ideolojik farklılıklar, kişisel rekabetlerle birleşince, Troçki'nin siyasi olarak tasfiye edilmesine yol açtı.
- Sürgün ve Ölüm: 1929'da Sovyetler Birliği'nden sürgün edildi. Türkiye, Fransa, Norveç gibi çeşitli ülkelerde yaşadıktan sonra Meksika'ya yerleşti. 1940'ta, Stalin'in emriyle bir suikast sonucu öldürüldü.
Temel İdeolojik Görüşleri:
- Sürekli Devrim: Troçki'nin en bilinen teorisidir. Bu teoriye göre, bir ülkede başlayan devrim, diğer ülkelere de yayılmalı ve dünya devrimine dönüşmelidir. Bu, özellikle geri kalmış ülkelerde sosyalizmin inşası için gereklidir.
- Enternasyonalizm: Troçki, Marksist enternasyonalizmin sıkı bir savunucusuydu. Uluslararası işçi sınıfının birliğine ve dünya devrimine inanıyordu.
- Bürokratikleşme Eleştirisi: Sovyetler Birliği'ndeki bürokratikleşmeye karşı çıktı ve bunun devrimin yozlaşmasına yol açacağını savundu.
Önemli Eserleri:
- Rus Devrimi Tarihi
- Sürekli Devrim
- İhanete Uğrayan Devrim
Önemli Kavramlar: