sümerliler ne demek?

Sümerler Hakkında

Sümerler, Mezopotamya'da (günümüz Irak'ının güneyinde) MÖ 4. binyılda ortaya çıkan ve tarihin en eski uygarlıklarından biri olarak kabul edilen bir halktır. Uygarlıklarının en parlak dönemleri MÖ 3. binyılda yaşanmıştır.

Temel Özellikleri:

  • Şehir Devletleri: Sümerler, Uruk, Ur, Lagaş, Kiş, Eridu gibi bağımsız şehir devletleri halinde örgütlenmişlerdir. Her şehir devletinin başında bir rahip-kral (ensi veya lugal) bulunurdu.

  • Din: Sümer dini politeist bir yapıya sahipti. Başlıca tanrıları arasında Anu (gök tanrısı), Enlil (hava tanrısı), Enki (su tanrısı) ve İnanna (aşk ve savaş tanrıçası) bulunurdu. Her şehirde, tanrıların adına inşa edilmiş ziggurat adı verilen tapınaklar bulunurdu.

  • Yazı: Sümerler, çivi yazısı'nı icat ederek tarihte yazıyı kullanan ilk uygarlıklardan biri olmuşlardır. Çivi yazısı, başlangıçta ekonomik kayıtları tutmak için kullanılmış, zamanla edebi ve dini metinlerin yazımında da kullanılmıştır.

  • Ekonomi: Sümer ekonomisi tarıma dayalıydı. Fırat ve Dicle nehirleri sayesinde sulama kanalları inşa ederek verimli tarım arazileri elde etmişlerdir. Ayrıca ticaret de önemli bir gelir kaynağıydı.

  • Hukuk: Sümerler, tarihteki ilk yazılı kanunlardan bazılarını oluşturmuşlardır. Ur-Nammu Kanunları, Sümer hukukunun önemli bir örneğidir.

  • Bilim ve Teknoloji: Sümerler, matematik, astronomi ve mühendislik alanlarında önemli ilerlemeler kaydetmişlerdir. Sulama sistemleri, tekerleğin icadı ve takvim sistemleri Sümerlerin bilim ve teknolojiye katkıları arasındadır.

Çöküşü:

Sümer şehir devletleri arasındaki sürekli savaşlar ve Akad İmparatorluğu'nun yükselişi, Sümer uygarlığının zayıflamasına neden olmuştur. MÖ 2334'te Akkad İmparatorluğu Sümer'i fethederek Sümer şehir devletlerine son vermiştir. Ancak Sümer kültürü, Mezopotamya'da sonraki uygarlıkları (Babiller, Asurlular vb.) derinden etkilemiştir.