somatostatina ne demek?

Somatostatin

Somatostatin, hem bir hormon hem de bir nörotransmitter olarak görev yapan peptit yapılı bir moleküldür. Vücutta çeşitli dokularda üretilir ve salgılanır, ancak özellikle hipotalamus, pankreas, mide ve bağırsaklarda yoğunlaşmıştır.

Fonksiyonları:

Somatostatinin temel işlevi, çeşitli fizyolojik süreçleri inhibe etmektir. Bu süreçler şunları içerir:

• Hormon Salgılanmasının İnhibisyonu:
  • Büyüme hormonu (https://www.nedemek.page/kavramlar/büyüme%20hormonu) salgılanmasını hipofizden inhibe eder.
  • Tiroid uyarıcı hormon (TSH) salgılanmasını hipofizden inhibe eder.
  • İnsülin (https://www.nedemek.page/kavramlar/insülin) ve glukagon (https://www.nedemek.page/kavramlar/glukagon) salgılanmasını pankreastan inhibe eder.
  • Gastrin, sekretin ve kolesistokinin gibi gastrointestinal hormonların salgılanmasını inhibe eder.
• Gastrointestinal Sistem Üzerindeki Etkileri:
  • Mide asidi (https://www.nedemek.page/kavramlar/mide%20asidi) salgılanmasını inhibe eder.
  • Mide boşalmasını yavaşlatır.
  • Bağırsak hareketliliğini azaltır.
  • Besinlerin emilimini azaltır.
• Diğer Etkileri:
  • Bazı nörotransmitterlerin salınımını etkiler.
  • Hücre büyümesini ve çoğalmasını inhibe edebilir.
  • Anjiyogenezi (yeni kan damarı oluşumu) inhibe edebilir.

Tıbbi Kullanım Alanları:

Somatostatin analogları (okreotid, lanreotid vb.) tıbbi olarak çeşitli durumların tedavisinde kullanılır:

• Akromegali: Aşırı büyüme hormonu salgılanmasına bağlı bir hastalık.
• Karsinoid Tümörler: Gastrointestinal sistemde bulunan ve hormon salgılayan tümörler.
• VIPomalar: Vazoaktif intestinal peptit (VIP) salgılayan tümörler.
• Kanayan Özofagus Varisleri: Karaciğer hastalığına bağlı olarak özofagusta gelişen kanayan damarlar.
• Pankreatit: Pankreas iltihabı.

Somatostatin Eksikliği veya Fazlalığı:

Somatostatin eksikliği veya fazlalığı, çeşitli hastalıkların belirtisi olabilir. Örneğin, somatostatinoma adı verilen nadir bir tümör, aşırı somatostatin üretimine neden olabilir.