Seçenekler (Opsiyonlar)
Seçenekler (opsiyonlar), yatırımcıya belirli bir varlığı (hisse senedi, endeks, emtia, döviz vb.) belirli bir tarihte veya o tarihe kadar önceden belirlenmiş bir fiyattan alma veya satma hakkı veren, ancak zorunluluğu getirmeyen finansal sözleşmelerdir. Bu hak karşılığında alıcı, satıcıya bir prim öder.
İki temel seçenek türü bulunur:
-
Alım Opsiyonu (Call Option): Alıcıya belirli bir varlığı belirli bir fiyattan (kullanım fiyatı) satın alma hakkı verir. Alım opsiyonu alan yatırımcı, varlığın fiyatının yükseleceğini düşünür. Detaylı bilgi için: Alım Opsiyonu
-
Satım Opsiyonu (Put Option): Alıcıya belirli bir varlığı belirli bir fiyattan (kullanım fiyatı) satma hakkı verir. Satım opsiyonu alan yatırımcı, varlığın fiyatının düşeceğini düşünür. Detaylı bilgi için: Satım Opsiyonu
Temel Kavramlar:
- Kullanım Fiyatı (Strike Price): Opsiyonun kullanılabileceği önceden belirlenmiş fiyat. Detaylı bilgi için: Kullanım Fiyatı
- Vade Tarihi (Expiration Date): Opsiyonun geçerliliğini yitirdiği tarih. Bu tarihten sonra opsiyon kullanılamaz. Detaylı bilgi için: Vade Tarihi
- Prim: Opsiyon alıcısının, opsiyon satıcısına ödediği ücret. Detaylı bilgi için: Prim
- Opsiyon Yazarı (Option Writer): Opsiyonu satan kişi veya kurum. Detaylı bilgi için: Opsiyon Yazarı
- İçi Para (In the Money - ITM): Alım opsiyonu için, dayanak varlık fiyatının kullanım fiyatından yüksek olduğu durum. Satım opsiyonu için ise, dayanak varlık fiyatının kullanım fiyatından düşük olduğu durum.
- Başabaş (At the Money - ATM): Dayanak varlık fiyatının kullanım fiyatına eşit olduğu durum.
- Dışı Para (Out of the Money - OTM): Alım opsiyonu için, dayanak varlık fiyatının kullanım fiyatından düşük olduğu durum. Satım opsiyonu için ise, dayanak varlık fiyatının kullanım fiyatından yüksek olduğu durum.
Seçeneklerin Kullanım Amaçları:
- Spekülasyon: Varlık fiyatlarındaki beklenen hareketlerden kar elde etmek.
- Korunma (Hedging): Mevcut yatırımları fiyat düşüşlerinden veya dalgalanmalarından korumak.
- Gelir Elde Etme: Opsiyon satarak prim geliri elde etmek.
Önemli Not: Seçenekler karmaşık finansal araçlardır ve yüksek risk içerebilirler. Yatırımcıların, seçenekleri kullanmadan önce iyi bir şekilde araştırma yapmaları ve risk toleranslarını değerlendirmeleri önemlidir.