piyasa gücü ne demek?

Piyasa Gücü

Piyasa gücü, bir firmanın mal veya hizmetlerinin fiyatını etkileme yeteneğidir. Rekabetçi bir piyasada, hiçbir firma fiyatı etkileyemez çünkü çok sayıda küçük oyuncu vardır ve her biri piyasa fiyatını kabul etmek zorundadır. Ancak, piyasada az sayıda firma varsa veya bir firma benzersiz bir ürün sunuyorsa, o zaman firma piyasa gücüne sahip olabilir.

Piyasa gücüne sahip firmalar, üretim miktarını azaltarak veya ürünlerini farklılaştırarak fiyatları artırabilirler. Bu, firmaların rekabetçi bir piyasada elde edebileceklerinden daha fazla kar elde etmelerini sağlar.

Piyasa gücünün kaynakları şunlar olabilir:

• Ölçek Ekonomileri: Büyük firmaların, küçük firmalara göre daha düşük maliyetlerle üretim yapabilmesi.
• Giriş Engelleri: Yeni firmaların piyasaya girmesini zorlaştıran faktörler (örneğin, yüksek başlangıç maliyetleri, yasal düzenlemeler).
• Ürün Farklılaştırması: Firmanın ürününün rakiplerinden farklı ve benzersiz olması.
• Patentler: Bir firmanın buluşunu koruyan yasal haklar.
• Doğal Tekeller: Bir sektörde tek bir firmanın, birden fazla firmaya göre daha verimli olması (örneğin, su veya elektrik dağıtımı).

Piyasa gücünün sonuçları şunlar olabilir:

• Daha yüksek fiyatlar: Tüketiciler, rekabetçi bir piyasaya göre daha yüksek fiyatlar öderler.
• Daha düşük üretim: Firmalar, daha yüksek fiyatlarla daha fazla kar elde etmek için üretimi kısıtlarlar.
• Tüketici Refahı'nda azalma: Tüketiciler, daha yüksek fiyatlar ve daha düşük üretim nedeniyle zarar görürler.
• Kaynak İsrafı: Firmalar, rekabet baskısı altında olmadıkları için verimliliklerini artırmak için daha az teşvik edilirler.

Piyasa gücünü engellemek için devletler, rekabet yasaları uygulayabilirler. Bu yasalar, firmaların birleşmelerini veya rekabeti engelleyen davranışlarda bulunmalarını yasaklar. Örneğin, kartel oluşumu yasaktır.