lüster ne demek?

Lüster (Latince: "lustrare" 'parlatmak') bir cam, porselen ve fayans bezeme ve renklendirme tekniğidir. Sır üstü uygulanan lüster tekniğinin amacı, metalik parlak bakırımsı ve altınımsı bir sonuca ulaşmaktır.

İngiliz seramik sanatçısı, araştırmacı ve yazar Alain Caiger Smith, lüsteri "çini ve seramik kaplardaki metalik süslemeler" olarak tanımlarken, Amerikalı seramik sanatçısı Gail McCarthy lüsteri "sırlı yüzeylerde metalik görünüm uygulama sanatı" olarak tanımlamaktadır.¹

Lüsterin uygulanması için macun lüsteri, sır içi lüsteri, rezinat lüsteri ve buharlaşma lüsterleri gibi çeşitli lüster teknikleri türetilmiştir. Lüsterde altın rengi elde etmek için macun, sır içi ve rezinat lüster teknikleri uygulanmakta, gümüş, platin ve altın gibi değerli metal bileşikleri kullanılmaktadır.²

Lüster tekniği ile verilen en iyi sanat eseri örnekleri İran'da üretilmiştir.

Bazı örnekler

File:Mihrab, Great Mosque of Kairouan.jpg|9. yy. lüsterli Mihrap, Uqba Camisi, Kairouan, Tunus File:Fragment of a Bowl Depicting a Mounted Warrior, 11th century. 86.227.83.jpg|11yy kâse kalıntısı, Mısır, Fâtımîler dönemi File:Bowl, lustre-ware, Iran, Kashan, about AD 1260-1280 - Royal Ontario Museum - DSC04809.JPG|Kâse, Kaşan, İran, 1260-1280 File:Luster Bowl MET DT281931 (cropped).jpg|Kâse, Rakka, Suriye, 1200 civarı File:Lusterware star tile with entwined cranes, Iran (Kashan), Ilkhanid, 13th-14th century.JPG|Yıldız formlu çini, Kaşan, İran, 13-14 yy. File:Manises, piatto con lustro metallico, 1400-60 ca. 02.JPG|Morisko dönemi, Manises, 1400-60 File:Andalusia, alzata con lustro, 1500-1550 ca. 02.JPG|Morisko dönemi, Endülüs, 1500-1550 File:Safavid bottle MBA Lyon D664.jpg|Safevî dönemi, İran, 17 yy.

Literatür

Türkçe

Hanieh Mouhebatı, Ali Temel Köseler, Püskürtme yöntemi ile seramik yüzeylerde altın lüster, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Özel Sayı, 81-90, Mart 2019.
Avşar, Mezahir ve İskenderzade, Lale (2008). Seramik Sanatında Yeni Arayışlar, Lüster Tekniği ve 9-13. Yy. İslam Dönemi Lüster Seramiği, SERES 2007-Uluslararası Katılımlı Seramik, Cam, Emaye, Sır ve Boya Semineri Bildiriler Kitabı, Eskişehir, s.219-229.
Aslı Asiye Ağıl, Bekir Karasu, Lüster Sırlarının Karakterizasyonuna Genel Bir Bakış, El-Cezerî Fen ve Mühendislik Dergisi Cilt: 6, No: 1, 2019 (51-79).

İngilizce

Blair, Sheila, and Bloom, Jonathan M., The Art and Architecture of Islam, 1250–1800, 1995, Yale University Press Pelican History of Art, ISBN 0300064659
Caiger-Smith, A., Lustre Pottery: Technique, Tradition and Innovation in Islam and the Western World, 1985, Faber & Faber
John, W.D., and Warren Baker, Old English Lustre Pottery (Newport), n.d. (ca 1951)

Almanca

Brigitte Klesse: Majolika, (Kataloge des Kunstgewerbemuseums Köln) Köln 1966, S. 8–26.
Gustav Weiß: Keramik-Lexikon, Bern 1998/2003, S. 193 (zu heutigen Technologien)
Lexikon der Kunst, Leipzig 1975, Bd. 3, S. 73f. (Artikel Lüster, Lüsterfayence)
Rolf E. Straub: Tafel- und Tüchleinmalerei und Manfred Koller: Maltechniken im 16. Jahrhundert, in: Reclams Handbuch der künstlerischen Techniken, Bd. 1, Stuttgart 1984, S. 187–189, 235f., und 315-319.