Luteranizm
Luteranizm, 16. yüzyılda Martin Luther'in öğretileri ve reform hareketleriyle ortaya çıkan Hristiyanlık mezhebidir. Temel olarak Katolik Kilisesi'ndeki bazı uygulamalara ve öğretilere karşı çıkışla başlamıştır.
Temel İlkeler:
- Sola Scriptura (Yalnızca Kutsal Kitap): Luteranlar, inanç ve yaşam pratiği için nihai otoritenin yalnızca Kutsal Kitap olduğuna inanırlar. Gelenek ve kilise otoritelerinin, Kutsal Kitap ile çelişmediği sürece değerli olduğunu kabul ederler.
- Sola Gratia (Yalnızca Lütuf): Kurtuluşun, insanın kendi çabalarıyla değil, Tanrı'nın lütfuyla mümkün olduğuna inanılır. İnsan, kendi amelleriyle değil, yalnızca Tanrı'nın lütfu sayesinde aklanır.
- Sola Fide (Yalnızca İnanç): Kurtuluşun yalnızca İsa Mesih'e olan inançla elde edilebileceğine inanılır. İyi işler, kurtuluşun nedeni değil, sonucudur.
- Solus Christus (Yalnızca Mesih): İnsanların Tanrı'ya ulaşabileceği tek aracı İsa Mesih'tir. Başka aracılara veya azizlere gerek yoktur.
- Soli Deo Gloria (Yalnızca Tanrı'ya İzzet): Tüm izzet ve şeref yalnızca Tanrı'ya aittir. İnsanlar veya kurumlar değil, yalnızca Tanrı yüceltilmelidir.
Sakramentler:
Luteranlar, iki sakramenti kabul ederler: Vaftiz ve Efkaristiya (Komünyon veya Rab'bin Sofrası). Bu sakramentlerin, Tanrı'nın lütfunun bir işareti ve aracı olduğuna inanırlar.
Diğer Önemli Noktalar:
- Günahın Affı: Luteranlar, günahların yalnızca Tanrı tarafından affedilebileceğine inanırlar.
- Evlilik: Rahiplerin evlenmesine izin verilir.
- Kilise Yönetimi: Luteran kiliselerinde genellikle konsistoryal veya sinodal bir yönetim yapısı bulunur.
Luteranizm, günümüzde dünya genelinde milyonlarca inananı olan büyük bir Hristiyan mezhebidir. Farklı ülkelerde farklı uygulamaları ve teolojik vurguları bulunabilir.