kuantum dolanıklık ne demek?

Kuantum dolanıklık, iki veya daha fazla parçacığın kuantum durumlarının, aralarındaki mesafeye bakılmaksızın birbirine bağlı olduğu ve bir parçacığın durumunun diğer(ler)inin durumunu anında etkilediği bir kuantum mekaniği fenomenidir. Bu durum, parçacıklar arasında herhangi bir fiziksel bağlantı veya bilgi alışverişi olmasa bile geçerlidir ve Einstein tarafından "ürpertici uzaktan etki" olarak tanımlanmıştır.

Temel Özellikleri:

  • Korelasyon: Dolanık parçacıklar arasında güçlü bir korelasyon bulunur. Bir parçacığın ölçümü, diğer parçacığın olası durumlarını anında belirler.
  • Yerel Olmama (Non-locality): Dolanıklık, yerel gerçekçilik ilkesini ihlal eder. Yerel gerçekçilik, bir nesnenin özelliklerinin yalnızca kendi konumunda tanımlanabileceğini ve diğer nesnelerle etkileşim yoluyla değişebileceğini savunur. Dolanıklıkta ise, bir parçacığın durumu diğerinden bağımsız olarak önceden belirlenmiş değildir ve ölçüm yapıldığında anında belirlenir.
  • Anında Etki: Dolanık parçacıklar arasındaki etkileşim, ışık hızından daha hızlı gerçekleşiyor gibi görünür. Bu durum, Görelilik Teorisi ile çelişiyor gibi görünse de, dolanıklık bilgi iletimi için kullanılamaz, dolayısıyla herhangi bir çelişki oluşturmaz.

Uygulama Alanları:

Kuantum dolanıklık, kuantum teknolojilerinde önemli bir rol oynamaktadır:

  • Kuantum Hesaplama: Kuantum bilgisayarlar, dolanıklığı kullanarak klasik bilgisayarların çözemediği karmaşık problemleri çözebilir.
  • Kuantum Kriptografi: Kuantum dolanıklık, güvenli iletişim için kuantum anahtar dağıtımı protokollerinde kullanılır.
  • Kuantum Teleportasyon: Dolanıklık, bir kuantum durumunun bir yerden başka bir yere taşınmasını sağlayan kuantum teleportasyonu işleminde kullanılır.

Önemli Not: Kuantum dolanıklık, bilgi iletimi için kullanılamaz. Bir parçacığın durumunu ölçerek diğer parçacığın durumunu etkilemek, bir mesaj göndermekle aynı şey değildir. Dolanıklık sadece iki parçacık arasındaki korelasyonu ortaya çıkarır, ancak bu korelasyon önceden bilinen bir protokole dayanır.

Kategoriler