Konteyner, uluslararası standartlara sahip taşımacılık sistemi içinde verimli, güvenli ve hasarsız bir şekilde malzeme taşıması için üretilmiş, yeniden kullanılabilir çelik kutu şeklinde yapılardır. Konteyner, içindeki malzeme boşaltılmaksızın farklı taşımacılık şekilleriyle taşınabilir. Konteyner boyutları ISO 6346 standartıyla belirlenmiş çeşitli farklı ölçülerde olabilmektedir. Günümüzde dünya çapında farklı amaçlar için kullanılmakta olan 17 milyon konteyner olduğu düşünülmektedir.1 Genellikle konteyner kapasitesi TEU adı verilen 20 foot konteyner adetiyle belirtilir.
Çelik konteynerlerin standardizasyonu 1950’li yıllarda ABD Silahlı Kuvvetleri tarafından geliştirilmiştir. İlgili ISO standartları 1968-1970 yılları arasında yayınlanmıştır. Ticari deniz taşımacığında günümüz standartlarında ilk taşıma 1956 yılında Amerikalı girişimci Malcolm McLean tarafından yapılmıştir. 1972 yılında yayınlanan hükümetlerarası denizcilik konvansiyonu ile konteyner taşımacılığı düzenlenmiştir.2
Tipik bir konteynerin bir ucunda kapılar bulunur, dış duvarları ise trapez kesitli çelik sacdan üretilir. Konteynerlerin en ve yükseklikler leri 8 feet (2.44m), uzunluğu ise 20 feet (6.1m) veya 40 feet (12.19m) olur. Üst üste yedi kat olacak şekilde istiflenebilirler. Konteynerlerin sekiz köşesinde bulundukları yere sabitlenmeleri için kilit mekanizması bulunur. Konteynerlerin standart dışı ölçülerde olanları da son dönemde geliştirilmiştir. High-cube olarak adlandırılan konteynerlerin ölçüleri daha geniştir. Avrupa’da yaygın paketleme şekillerinden paletlerin genişleğini göre ayarlanmış olan palet genişliğinde konteyner diğerlerinden 2 inç (5 cm) daha geniştir. Konteyner kapasitesi genellikle TEU (20 feet konteyner adeti) ile verilir. Bu birim bir adet 20x8 feet konteyner hacmine eşdeğerdir. Bu değer konteyner yüksekliği değişken olabildiği için genel bir büyüklük belirtmek için kullanılır.
Taşınan yüke göre çok değişken konteyner türleri mevcuttur. Özellikle bozulması muhtemel tüketim malzemelerinin taşınması için soğutmalı konteynerler bulunmaktadır. Sıvıların taşınabilmesi için tank içeren konteynerler, üst kısımdan yükleme/boşaltma kolaylığı sağlamak için üzeri açık konteynerler vardır. Öne çıkan konteyner türleri şunlardır:3
| colspan = "2" rowspan = "2"| | colspan = "2"| 20" konteyner | colspan = "2"| 40" konteyner | colspan = "2"| 40" high-cube konteyner | colspan = "2"|45high-cube konteyner |
| İngiliz | metrik | İngiliz | metrik | İngiliz |
| bgcolor="#dfdfdf" rowspan = "3" |dış ölçüler | uzunluk | align = "right"|19′ 10 ″ | align = "right"|6.058 m | align = "right"|40′ 0″ |
| genişlik | align = "right"|8′ 0″ | align = "right"|2.438 m | align = "right"|8′ 0″ | align = "right"|2.438 m |
| yükseklik | align = "right"|8′ 6″ | align = "right"|2.591 m | align = "right"|8′ 6″ | align = "right"|2.591 m |
| rowspan = "3" bgcolor="#dfdfdf"|iç ölçüler | uzunluk | align = "right"|18′ 8 ″ | align = "right"|5.710 m | align = "right"|39′ 5 ″ |
| genişlik | align = "right"|7′ 8 ″ | align = "right"|2.352 m | align = "right"|7′ 8 ″ | align = "right"|2.352 m |
| yükseklik | align = "right"|7′ 9 ″ | align = "right"|2.385 m | align = "right"|7′ 9 ″ | align = "right"|2.385 m |
| rowspan = "2" bgcolor="#dfdfdf"|kapı açıklığı | genişlik | align = "right"|7′ 8 ⅛″ | align = "right"|2.343 m | align = "right"|7′ 8 ⅛″ |
| yükseklik | align = "right"|7′ 5 ¾″ | align = "right"|2.280 m | align = "right"|7′ 5 ¾″ | align = "right"|2.280 m |
| colspan = "2" bgcolor="#dfdfdf"|hacim | align = "right"|1,169 ft³ | align = "right"|33.1 m³ | align = "right"|2,385 ft³ | align = "right"|67.5 m³ |
| colspan = "2" bgcolor="#dfdfdf"|azami brüt ağırlık | align = "right"|66,139 lb | align = "right"|30,400 kg | align = "right"|66,139 lb | align = "right"|30,400 kg |
| colspan = "2" bgcolor="#dfdfdf"|boş ağırlık | align = "right"|4,850 lb | align = "right"|2,200 kg | align = "right"|8,380 lb | align = "right"|3,800 kg |
| colspan = "2" bgcolor="#dfdfdf"|net kapasite | align = "right"|61,289 lb | align = "right"|28,200 kg | align = "right"|57,759 lb | align = "right"|26,600 kg |
Her konteynerde standart haline getirilmiş şekilde ISO 6346 uyumlu konteynerin sahibini belirten markalama bulunur. Dört harften oluşan ve son harfi U, J veya Z olan bu numaralandırmayı altı haneli bir sayı ve tek haneli bir kontrol sayısı takip eder.8 Konteyner sahiplerine kodlar merkezi Fransa’da bulunan Bureau International des Containers tarafından verilir.
Konteynerler tek seferde varış adresine gidinceye kadar çeşitli farklı ulaşım şekilleriyle taşınabilir. Konteyner gemileri, karayolu taşımacılığı ve demiryolu taşımacılığı konteynerin alt kısmındaki kilit mekanizması sayesinde arka arkaya yapılabilir.
Konteynerler seyahat ömürlerini tamamlamalarının ardından enerji ve kaynak tasarrufu sağlanması adına çeşitli amaçlar için kullnılmaktadır. Bir konteynerde yaklaşık 3.5 ton çelik bulunması nedeniyle eritilmesi için çok miktarda enerji gerekmektedir. Bu yüzden konteynerler özellikle konut ve barınma alanlarında yeniden değerlendirilmektedir. Modüler yapılarda sağlamlığı yüzünden tercih edilmektedir.
Orijinal kaynak: konteyner. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.
İlgili makale 13 Ekim 2011 tarihinde erişilmiştir ↩
2 Ekim 1972 tarihli konvansiyon 13 Ekim 2011 tarihinde erişilmiştir ↩
İlgili tablo 13 Ekim 2011 tarihinde erişilmiştir ↩
Üstü açık konteyner ↩
Soğutmalı konteyner ↩
Sadece tabanı ve iki yanda duvarı olan konteyner ↩
İki yandaki duvarı katlanabilir flat rack konteyner ↩
Örneğin INBU 478827-1 ↩
Ne Demek sitesindeki bilgiler kullanıcılar vasıtasıyla veya otomatik oluşturulmuştur. Buradaki bilgilerin doğru olduğu garanti edilmez. Düzeltilmesi gereken bilgi olduğunu düşünüyorsanız bizimle iletişime geçiniz. Her türlü görüş, destek ve önerileriniz için iletisim@nedemek.page