karsinizasyon ne demek?

Karsinizasyon, yengeç olmayan kabuklu bir canlının yengeç formunu aldığı yakınsak evrim örneğidir. Bu terim evrimsel biyolojiye L.A. Borradaile tarafından kazandırıldı ve bu süreci "Doğanın yengeç üretmeye yönelik birçok girişiminden biri" olarak tanımladı.¹ Karsinize olmuş birçok kabuklu Anomura takımına dahildir.

Karsinizasyon morfolojisinin tanımı

Borradaile tarafından 1916'da şöyle ifade edilmiştir:²

Örnekler

Karsinizasyonun en az beş dekapod grubunda birbirinden bağımsız olarak meydana geldiği düşünülmektedir:³

• Infra takım Anomura :
  • Çoğu bilim adamının keşiş yengecin atalarından⁴⁵ evrimleştiğine inandığı kral yengeçleri. İlk görünüm: Geç Senozoik
  • Porselen yengeçleriyle yakından ilişkili olan Squat ıstakozları⁶ İlk görünüm: Geç Jura
  • Tüylü taş yengeçleri (Lomis hirta)⁷
  • Keşiş yengeçleri :
    • Hindistan cevizi yengeci (Birgus latro)
    • Patagurus rex⁸
• Gerçek yengeçler (Brachyura)⁹ İlk görünüm: Erken Jura

Cyclida adında soyu tükenmiş bir kabuklu takımı, yengeç benzeri morfolojilerini gerçek yengeçlerin ortaya çıkışından önce geliştirmiştir.¹⁰

Kral yengeçler

Keşiş yengeçlerinden evrimleşen kral yengeçleri (Lithodidae familyası) örneği özellikle iyi incelenmiştir ve biyolojilerindeki kanıtlar da bu teoriyi desteklemektedir. Örneğin, çoğu keşiş yengeci asimetriktir, dolayısıyla sarmal salyangoz kabuklarına iyi uyum sağlarlar. Barınak için salyangoz kabuğu kullanmasalar da kral yengeçlerinin karınları da asimetriktir.^11121314

Hiperkarsinizasyon

Karsinizasyonun bir istisnai örneği olan hiperkarsinizasyon, Allopetrolisthes spinifrons adında bir porselen yengeci türünde görülür.¹⁵ Kısaltılmış vücut formuna ek olarak, A. spinifrons, erkeklerin dişilerden daha kısa bir pleon'a sahip olduğu gerçek yengeçlerde görülene benzer bir eşeysel dimorfizm gösterir.

Ayrıca bakınız

• Yakınsak evrim örneklerinin listesi

Kaynakça

Orijinal kaynak: karsinizasyon. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

1. PDF ↩

2. Borradaile LA 1916 Crustacea. Part II. Porcellanopagurus: An instance of carcinization Natural History Report, Zoology 3: 111-126. ↩

3. ↩
4. ↩
5. ↩
6. ↩
7. ↩
8. ↩
9. ↩
10. ↩
11. ↩
12. ↩
13. ↩
14. ↩
15. ↩

Kategoriler