iğdiş ne demek?
İğdiş
İğdiş, erkek hayvanların veya insanların üreme yeteneğini ortadan kaldırma işlemidir. Bu işlem, genellikle testislerin cerrahi olarak çıkarılması (kastrasyon) veya testislerin işlevini bozacak başka yöntemlerle gerçekleştirilir.
Nedenleri:
- Hayvancılık: Evcil hayvanların (özellikle büyükbaş ve küçükbaş hayvanlar) daha uysal hale gelmesi, et kalitesinin artması ve kontrolsüz üremenin önüne geçilmesi için yaygın olarak uygulanır.
- Tıbbi Nedenler: Bazı tıbbi durumlarda (örneğin, testis kanseri) tedavi amaçlı olarak yapılabilir.
- Tarihi ve Kültürel Nedenler: Tarihte, özellikle saraylarda hadım edilmiş erkekler (harem ağaları) kullanılmıştır. Ayrıca bazı dini ve kültürel ritüellerde de iğdiş uygulamalarına rastlanmıştır.
Yöntemleri:
- Cerrahi Kastrasyon: Testislerin cerrahi olarak çıkarılmasıdır. En yaygın yöntemdir.
- Kimyasal Kastrasyon: Testislerin fonksiyonunu baskılayan ilaçların kullanılmasıdır.
- Burdizzo Penseleri: Testis damarlarını ezerek kan akışını engelleyen özel penselerle yapılır.
- Radyasyon: Testislere radyasyon uygulanarak sperm üretimi durdurulur.
Sonuçları:
- Üreme Yeteneğinin Kaybı: İğdiş edilen birey üreme yeteneğini kaybeder.
- Hormonal Değişiklikler: Testosteron seviyeleri düşer, bu da davranışsal ve fiziksel değişikliklere neden olabilir. Örneğin, agresif davranışlar azalabilir, kas kütlesi azalabilir ve yağlanma artabilir.
- Fiziksel Değişiklikler: Özellikle hayvanlarda, iğdiş edilenlerin vücut yapılarında değişiklikler görülebilir.
İlgili Kavramlar: