immünohistokimya ne demek?

İmmünohistokimya (İHK), belirli hücre tiplerini veya hücresel yapıları belirlemek için doku kesitlerinde antikor-antijen etkileşimini kullanan bir laboratuvar tekniğidir. Temelde, bir antikorun spesifik bir antijene (genellikle bir protein) bağlanma yeteneğinden yararlanır.

İmmünohistokimyanın Temel Adımları:

1. Doku Hazırlığı: Doku örnekleri, genellikle fiksasyon (formaldehit gibi kimyasallarla), gömme (parafin içine) ve kesit alma işlemlerinden geçirilir. Fiksasyon, doku yapısını korurken, gömme ve kesit alma, mikroskop altında incelenebilecek ince dilimler elde etmeyi sağlar.
2. Antijen Geri Kazanımı (Antigen Retrieval): Fiksasyon işlemi bazen antijenlerin maskelenmesine neden olabilir. Antijen%20geri%20kazanımı, ısıtma veya enzimatik işlemlerle antijenlerin açığa çıkarılmasını ve antikor bağlanmasının kolaylaştırılmasını içerir.
3. Antikor Uygulaması: Spesifik bir antijeni hedefleyen birincil antikor, doku kesitine uygulanır. Birincil antikor, hedef antijene bağlanır.
4. İkincil Antikor Uygulaması (Gerekli Olmayabilir): Birincil antikora bağlanan ve genellikle bir enzim veya floresan boya taşıyan ikincil antikor uygulanır. Bu adım, sinyali güçlendirir ve antijenin görselleştirilmesini sağlar. Bazı protokollerde, birincil antikor doğrudan bir etiket (örneğin, enzim veya floresan boya) ile etiketlenmiş olabilir.
5. Görselleştirme: Enzim (örneğin, HRP veya alkalin fosfataz) kullanılıyorsa, substrat eklenerek renkli bir ürün oluşturulur. Floresan boya kullanılıyorsa, floresan mikroskop altında görüntüleme yapılır.
6. Değerlendirme: İmmünohistokimyasal boyama, bir patolog veya uzman tarafından değerlendirilir. Boyamanın yoğunluğu ve dağılımı, hücre tipi, proliferasyon oranı, tümör derecesi vb. hakkında bilgi sağlayabilir.

İmmünohistokimyanın Uygulama Alanları:

• Tanı: Kanser türlerinin belirlenmesi, enfeksiyonların tespiti, otoimmün hastalıkların tanısı.
• Prognoz: Kanser hücrelerinin yayılma potansiyelini değerlendirme.
• Tedavi: Hedefe yönelik tedavilerin belirlenmesi (örneğin, tümör hücrelerinde belirli reseptörlerin varlığını belirleme).
• Araştırma: Protein ekspresyonunun ve lokalizasyonunun incelenmesi, hücre sinyal yollarının araştırılması.

Avantajları:

• Belirli proteinlerin veya diğer antijenlerin doku içindeki lokalizasyonunu belirleme imkanı.
• Maliyet-etkinliği.
• Yaygın olarak kullanılabilirliği.

Dezavantajları:

• Öznel değerlendirme riski.
• Fiksasyon, antijen geri kazanımı gibi faktörlerden etkilenebilirlik.
• Yanlış pozitif veya yanlış negatif sonuçlar.

İmmünohistokimya sonuçlarının yorumlanması, teknik uzmanlık ve klinik bilgi gerektirir. Sonuçlar, diğer laboratuvar testleri ve klinik bulgularla birlikte değerlendirilmelidir.