guatır ne demek?
Guatr Hakkında Bilgi
Guatr, tiroid bezi'nin anormal derecede büyümesi durumudur. Tiroid bezi, boynun ön kısmında, nefes borusunun (trakea) önünde yer alır ve metabolizma'yı düzenleyen hormonları üretir.
Nedenleri:
- İyot Eksikliği: Dünya genelinde guatrın en yaygın nedeni iyot eksikliğidir. İyot, tiroid hormonlarının üretimi için gereklidir.
- Hashimoto Tiroiditi: Bu otoimmün hastalık, tiroid bezinin iltihaplanmasına ve hasar görmesine neden olarak guatra yol açabilir.
- Graves Hastalığı: Bu da bir otoimmün hastalıktır ve tiroid bezinin aşırı aktif çalışmasına (hipertiroidi) neden olarak guatra yol açabilir.
- Tiroid Nodülleri: Tiroid bezinde oluşan nodüller, büyüyerek guatra neden olabilir. Bu nodüller iyi huylu (benign) veya kötü huylu (kanserli) olabilir.
- Tiroid Kanseri: Nadiren, tiroid kanseri de guatra neden olabilir.
- İlaçlar: Bazı ilaçlar, örneğin lityum, guatr gelişimine katkıda bulunabilir.
Belirtileri:
- Boyunda şişlik veya yumru
- Yutma güçlüğü (disfaji)
- Nefes darlığı (dispne)
- Öksürük
- Ses kısıklığı
Teşhis:
- Fiziksel muayene
- Kan testleri (tiroid hormon seviyelerini ölçmek için)
- Tiroid ultrasonu
- Tiroid sintigrafisi
- Biyopsi (şüpheli nodüller için)
Tedavi:
Guatrın tedavisi, nedenine, büyüklüğüne ve semptomlara bağlı olarak değişir. Tedavi seçenekleri şunları içerebilir:
- İyot Takviyesi: İyot eksikliği olan kişilerde.
- İlaçlar: Tiroid hormon seviyelerini düzenlemek için (örn., levotiroksin).
- Radyoaktif İyot Tedavisi: Aşırı aktif tiroid bezini tedavi etmek için (hipertiroidi).
- Ameliyat (Tiroidektomi): Büyük guatrlarda, baskı semptomları olanlarda veya kanser şüphesi olanlarda.
Önemli Not: Guatr belirtileri gösteren kişilerin bir doktora başvurması önemlidir. Erken teşhis ve tedavi, komplikasyonları önlemeye yardımcı olabilir.