Famotidin
Famotidin, Histamin H2 reseptör antagonistleri sınıfına ait bir ilaçtır. Mide asidi üretimini azaltarak çalışır ve çeşitli mide ve bağırsak sorunlarının tedavisinde kullanılır.
Endikasyonları (Kullanım Alanları)
Famotidin, aşağıdaki durumların tedavisinde ve önlenmesinde kullanılır:
Farmakolojik Özellikleri
- Etki Mekanizması: Famotidin, midedeki parietal hücrelerde bulunan Histamin H2 reseptörlerini bloke ederek mide asidi salgısını azaltır. Histamin, mide asidi salgılanmasını uyaran önemli bir faktördür. Famotidin, histaminin etkisini engelleyerek asit üretimini baskılar.
- Farmakokinetik:
- Emilim: Oral yoldan alındığında iyi emilir.
- Dağılım: Vücut sıvılarına dağılır.
- Metabolizma: Karaciğerde sınırlı bir şekilde metabolize olur.
- Atılım: Esas olarak böbrekler yoluyla değişmeden atılır. Böbrek yetmezliği olan hastalarda doz ayarlaması gerekebilir.
- Yarılanma Ömrü: Yaklaşık 2.5 - 3.5 saattir. Böbrek yetmezliği olan hastalarda bu süre uzayabilir.
Dozaj ve Uygulama
Famotidin dozu, tedavi edilen duruma ve hastanın bireysel özelliklerine göre değişir. Genellikle günde bir veya iki kez oral yoldan alınır. İntravenöz (IV) formülasyonu da mevcuttur ve bazı durumlarda (örneğin, oral alımın mümkün olmadığı durumlarda) kullanılabilir.
Önemli Not: Famotidin kullanmadan önce mutlaka bir doktora danışılmalı ve doktorun önerdiği doz ve süreye uyulmalıdır.
Yan Etkiler
Famotidin genellikle iyi tolere edilir, ancak bazı yan etkiler görülebilir:
- Yaygın Yan Etkiler: Baş ağrısı, baş dönmesi, kabızlık veya ishal.
- Daha Az Görülen Yan Etkiler: Bulantı, kusma, karın ağrısı, iştah kaybı, ağız kuruluğu, cilt döküntüsü, kaşıntı.
- Nadir Yan Etkiler: Aritmi, karaciğer fonksiyon testlerinde anormallikler, trombositopeni (düşük trombosit sayısı), agranülositoz (düşük beyaz kan hücresi sayısı), halüsinasyonlar (özellikle yaşlı hastalarda).
Kontrendikasyonları
Famotidin aşağıdaki durumlarda kontrendikedir:
İlaç Etkileşimleri
Famotidin bazı ilaçlarla etkileşime girebilir. Bu nedenle, famotidin kullanmadan önce doktorunuza kullandığınız tüm ilaçları (reçeteli, reçetesiz ve bitkisel ürünler dahil) bildirmeniz önemlidir.
- Ketokonazol ve İtrakonazol: Famotidin, mide asidini azaltarak bu antifungal ilaçların emilimini azaltabilir.
- Atazanavir: HIV tedavisinde kullanılan bu ilacın emilimi de famotidin tarafından azaltılabilir.
- Sukralfat: Famotidin ile birlikte alındığında sukralfatın etkinliği azalabilir. Bu nedenle, bu ilaçlar arasında en az 30 dakika ara bırakılmalıdır.
Özel Uyarılar ve Önlemler
- Böbrek Yetmezliği: Böbrek yetmezliği olan hastalarda famotidin dozu ayarlanmalıdır.
- Karaciğer Yetmezliği: Karaciğer yetmezliği olan hastalarda dikkatli kullanılmalıdır.
- Yaşlı Hastalar: Yaşlı hastalarda yan etki riski daha yüksek olabilir.
- Hamilelik ve Emzirme: Hamilelikte ve emzirme döneminde famotidin kullanımı ancak doktorun değerlendirmesi sonucunda fayda/risk oranı dikkate alınarak belirlenmelidir.
Ticari İsimleri
Famotidin, çeşitli ticari isimler altında bulunabilir. Türkiye'de bulunan bazı ticari isimler şunlardır:
Kaynaklar
Not: Bu makale yalnızca bilgilendirme amaçlıdır ve tıbbi tavsiye yerine geçmez. Herhangi bir sağlık sorununuz varsa mutlaka bir doktora danışınız.