peptik ülser ne demek?
Peptik Ülser
Peptik ülser, mide veya duodenum (oniki parmak bağırsağı) iç yüzeyinde oluşan yaralardır. Bu yaralar, mide asidi ve pepsin enziminin etkisiyle oluşur.
Nedenleri:
- Helikobakter Pilori (H. pylori) enfeksiyonu: Peptik ülserlerin en yaygın nedenidir. Bu bakteri, mide zarında iltihaplanmaya ve ülserlere yol açabilir. (H.%20pylori)
- Nonsteroidal antiinflamatuar ilaçlar (NSAID'ler): Aspirin, ibuprofen, naproksen gibi ağrı kesiciler mide zarını tahriş ederek ülserlere neden olabilir. (NSAID'ler)
- Diğer faktörler: Nadiren de olsa, Zollinger-Ellison sendromu, Crohn hastalığı, bazı kanserler ve stres de peptik ülserlere yol açabilir. (Crohn%20hastalığı)
Belirtileri:
- Mide ağrısı (genellikle yemeklerden sonra veya gece artar)
- Şişkinlik
- Geğirme
- Bulantı
- Kusma
- İştahsızlık
- Kilo kaybı
- Dışkıda kan (melena) veya kahve telvesi şeklinde kusma (ülser kanaması)
Teşhis:
- Endoskopi: Mide ve duodenumun iç yüzeyini görüntülemek için kullanılan bir yöntemdir. (Endoskopi)
- H. pylori testi: Kan, dışkı veya nefes testi ile H. pylori enfeksiyonu tespit edilebilir. (H.%20pylori%20testi)
- Baryumlu mide filmi: Nadiren kullanılan bir yöntemdir.
Tedavi:
- İlaç tedavisi:
- Antibiyotikler: H. pylori enfeksiyonunu tedavi etmek için kullanılır.
- Proton pompa inhibitörleri (PPI'lar): Mide asidi üretimini azaltarak ülserlerin iyileşmesini sağlar. (Proton%20pompa%20inhibitörleri)
- H2 reseptör blokerleri: Mide asidi üretimini azaltır.
- Antasitler: Mide asidini nötralize eder ve ağrıyı hafifletir.
- Mide koruyucular: Mide zarını koruyarak ülserlerin iyileşmesine yardımcı olur.
- Yaşam tarzı değişiklikleri:
- Sigara ve alkol tüketiminden kaçınmak.
- Baharatlı ve asitli yiyeceklerden uzak durmak.
- Stresi yönetmek.
- NSAID kullanımını sınırlamak veya doktor kontrolünde kullanmak.
- Cerrahi: Nadiren, ilaç tedavisine yanıt vermeyen veya kanama, delinme gibi komplikasyonları olan ülserlerde cerrahi gerekebilir.
Komplikasyonlar:
- Kanam: Ülserden kanama, anemiye ve hayati tehlikeye yol açabilir.
- Delinme: Ülserin mide veya duodenum duvarında delinmesi, peritonite (karın zarı iltihabı) neden olabilir.
- Tıkanıklık: Ülserin neden olduğu şişlik veya skar dokusu, mide çıkışını tıkayabilir.
Önemli Not: Peptik ülser belirtileri gösteriyorsanız, mutlaka bir doktora başvurmanız önemlidir. Erken teşhis ve tedavi, komplikasyonların önlenmesine yardımcı olabilir.