düden ne demek?

Düden, obruk, dolin, uvala ve polye gibi yüzeyden kapalı havza ya da çukurlukların tabanında veya kenarında bulunan ve buralara gelen suları yeraltına boşaltan karstik şekillerdir¹. Konya'nın Ereğli ilçesindeki Akgöl Düdeni Türkiye'deki güzel örneklerdendir. Batı Toroslar ve İç Anadolu'da görülür. Karstik ovaların düdenleri tıkanırsa ovası su basar. Kovada Gölü'nün sularını da düdenler boşaltır.

Düdenlere subatan, suyutan veya sifon denildiği de olur. Düden yeraltı ve yerüstü sularının bağlantı yeridir². Beyşehir Gölünün suları 1960-1972 yılları arasında 5,64 m yükselmiştir. Bu yükselmeye, göle dökülen akarsuların getirdiği materyallerin dipteki ve yanlardaki düdenleri tıkaması sonucu olduğu anlaşılmıştır³. Kili çökeller ile tıkanan düdenler içinde su birikmesi ile küçük Düden Gölü oluşmaktadır. Adana, Kozan'daki Gezit Polyesi'nde birkaç düden gölü bulunur. Karstik arazilerde yüzey suları düdenler ile yeraltına indiğinden yüzeysel akış oldukça zayıftır⁴.

Galeri

Dosya:Skocjanske-Ponor3.jpg|Reka Nehri'nin Škocjan Mağaraları'ndaki düdeni, Slovenya Dosya:Ponor, Stubaier Alpen.jpg|Stubai Alpleri'nde dere bir düden içinde sona eriyor Dosya:Kraski Poziralnik.jpg|Grosuplje'nin güneyinde çitlerle çevrili bir düden, Slovenya Dosya:Avenul campeneasca.jpg|Câmpeneasca mağarasında bir suyutan, İzbuc köyü, Romanya Dosya:Risle ponor.jpg|Risle Nehri Ajou ve La Houssaye (Eure, Fransa) arasında bir düden içinde kayboluyor