# Busybox
**Busybox**, tek bir küçük çalıştırılabilir dosya içinde birçok standart Unix aracının küçük sürümlerini sağlayan bir yazılım paketidir. Genellikle gömülü işletim sistemleri ve önyüklenebilir diskler gibi kaynak kısıtlı ortamlarda kullanılır. [Busybox](https://www.nedemek.page/kavramlar/busybox), GNU Genel Kamu Lisansı (GPL) altında dağıtılan ücretsiz ve açık kaynaklı bir yazılımdır.
## Tarihçe
Busybox, 1994 yılında Bruce Perens tarafından yazılmaya başlandı ve başlangıçta Debian önyükleme disketi oluşturmak için tasarlanmıştı. Daha sonra, Erik Andersen tarafından geliştirildi ve birçok geliştiricinin katkılarıyla büyüdü. Gömülü sistemlerdeki popülaritesi, küçük boyutlu olması, hızlı olması ve çok çeşitli araçları tek bir pakette sunmasından kaynaklanmaktadır.
## Özellikler
Busybox, aşağıdaki gibi birçok standart Unix aracının minimalist versiyonlarını içerir:
* **Temel Araçlar:** `ls`, `cp`, `mv`, `rm`, `mkdir`, `rmdir`, `cat`, `echo`, `grep`, `sed`, `awk`, `head`, `tail`, `wc`, `sort`, `uniq`, `cut`, `paste`, `tr`
* **Dosya Sistemi Araçları:** `mount`, `umount`, `fsck`, `mkfs`, `fdisk`, `dd`
* **Ağ Araçları:** `ifconfig`, `route`, `ping`, `netstat`, `telnet`, `ftp`, `wget`, `traceroute`, `dnsdomainname`
* **Sistem Araçları:** `ps`, `top`, `kill`, `halt`, `reboot`, `poweroff`, `login`, `passwd`, `su`, `shutdown`
* **Arşivleme Araçları:** `tar`, `gzip`, `gunzip`, `bzip2`, `bunzip2`
* **Diğer Araçlar:** `vi`, `ed`, `crond`, `udhcpd`, `syslogd`, `klogd`
Bu araçların her biri, standart Unix karşılıklarının daha küçük ve basitleştirilmiş versiyonlarıdır. Bu, Busybox'ın küçük bir ayak izine sahip olmasını ve düşük kaynaklı sistemlerde iyi performans göstermesini sağlar.
## Kullanım Alanları
Busybox, çeşitli ortamlarda kullanılır:
* **Gömülü Sistemler:** [Gömülü Sistemler](https://www.nedemek.page/kavramlar/gömülü%20sistemler) (örneğin, yönlendiriciler, set üstü kutular, akıllı telefonlar)
* **Önyüklenebilir Kurtarma Sistemleri:** [Önyüklenebilir Ortam](https://www.nedemek.page/kavramlar/önyüklenebilir%20ortam) (örneğin, SystemRescueCd, Kali Linux)
* **Küçük Linux Dağıtımları:** [Linux Dağıtımı](https://www.nedemek.page/kavramlar/linux%20dağıtımı) (örneğin, Tiny Core Linux, Alpine Linux)
* **Docker Konteynerleri:** [Docker](https://www.nedemek.page/kavramlar/docker) (Bazı temel işlevler için)
* **Android:** [Android](https://www.nedemek.page/kavramlar/android) (Çeşitli sistem görevleri için)
## Avantajları
* **Küçük Boyut:** Busybox, tek bir küçük yürütülebilir dosyadır, bu da depolama alanı ve bellek kısıtlaması olan sistemler için idealdir.
* **Hızlı Performans:** Basitleştirilmiş araçlar, kaynak kısıtlı ortamlarda hızlı ve verimli bir şekilde çalışır.
* **Geniş İşlevsellik:** Çok çeşitli standart Unix araçlarını tek bir pakette sunar.
* **Kolay Kurulum ve Kullanım:** Busybox'ı yapılandırmak ve kullanmak genellikle kolaydır.
* **Açık Kaynak:** [Açık Kaynak](https://www.nedemek.page/kavramlar/açık%20kaynak) olması, özelleştirmeyi ve geliştirmeyi mümkün kılar.
## Dezavantajları
* **Sınırlı İşlevsellik:** Busybox araçları, genellikle tam teşekküllü Unix karşılıklarına kıyasla daha az özelliğe sahiptir.
* **Uyumluluk Sorunları:** Bazı betikler ve programlar, Busybox araçlarının farklı davranışlarından dolayı tam olarak uyumlu olmayabilir.
* **Öğrenme Eğrisi:** Busybox'ın davranışındaki farklılıklar, özellikle standart Unix araçlarına alışkın olan kullanıcılar için bir öğrenme eğrisi yaratabilir.
## Yapılandırma ve Derleme
Busybox'ı yapılandırmak ve derlemek genellikle aşağıdaki adımları içerir:
1. **Kaynak Kodunu İndirme:** Busybox'ın kaynak kodunu [Busybox web sitesinden](https://busybox.net/) veya bir mirror'dan indirin.
2. **Yapılandırma:** `make menuconfig` komutunu kullanarak yapılandırma menüsünü açın. Burada, hangi araçların derleneceğini, hangi seçeneklerin etkinleştirileceğini ve derleme ayarlarını belirleyebilirsiniz.
3. **Derleme:** `make` komutunu kullanarak Busybox'ı derleyin.
4. **Kurulum:** `make install` komutunu kullanarak Busybox'ı hedef sisteme kurun. Bu genellikle bir kök dosya sistemine kurulur.
## Örnek Kullanım
* **Dosya Listeleme:** `busybox ls -l`
* **Dosya Kopyalama:** `busybox cp dosya1 dosya2`
* **IP Adresini Görüntüleme:** `busybox ifconfig eth0`
* **Sistemi Yeniden Başlatma:** `busybox reboot`
## Sonuç
Busybox, özellikle gömülü sistemler ve kaynak kısıtlı ortamlarda değerli bir araçtır. Küçük boyutu, hızlı performansı ve geniş işlevselliği, birçok farklı kullanım senaryosu için ideal bir seçim olmasını sağlar. Ancak, sınırlı işlevselliği ve potansiyel uyumluluk sorunları dikkate alınmalıdır.