boranı ne demek?

Boranı

Boranı, Türk mutfağında yaygın olarak tüketilen, kökenleri Orta Asya'ya dayanan bir yoğurtlu yemektir. Farklı sebzelerle hazırlanan boranı, hem sıcak hem de soğuk olarak servis edilebilir. Besleyici ve hafif olması nedeniyle özellikle yaz aylarında tercih edilir.

Etimoloji

"Boranı" kelimesinin kökeni hakkında kesin bir bilgi bulunmamakla birlikte, Farsça "burani" kelimesinden geldiği düşünülmektedir. Bu kelime, yoğurtla pişirilmiş sebzeleri ifade eder.

Tarihçe

Boranının tarihi, Orta Asya'ya kadar uzanır. Türklerin göçleriyle birlikte Anadolu'ya taşınmış ve burada farklı sebzelerle zenginleştirilerek çeşitlenmiştir. Osmanlı mutfağında da önemli bir yere sahip olan boranı, günümüzde de Türkiye'nin farklı bölgelerinde farklı tariflerle hazırlanmaktadır.

Çeşitleri

Boranı, kullanılan sebzelere göre farklı çeşitlere sahiptir. En yaygın boranı çeşitleri şunlardır:

• Ispanak Boranı: En bilinen ve sevilen boranı çeşitlerinden biridir. Ispanak, yoğurt, sarımsak ve baharatlarla hazırlanır.
• Pazı Boranı: Ispanak boranına benzer şekilde hazırlanır, ancak ıspanak yerine pazı kullanılır.
• Kabak Boranı: Kabak, yoğurt, sarımsak ve dereotu ile hazırlanan hafif ve lezzetli bir boranı çeşididir.
• Semizotu Boranı: Semizotu, yoğurt, sarımsak ve pul biber ile hazırlanan ferahlatıcı bir boranıdır.
• Pancar Boranı: Kırmızı pancar, yoğurt, sarımsak ve ceviz ile hazırlanan, farklı bir lezzete sahip boranıdır.
• Havuç Boranı: Havuç, yoğurt, sarımsak ve nane ile hazırlanan tatlımsı bir boranıdır.
• Patlıcan Boranı: Közlenmiş patlıcan, yoğurt, sarımsak ve maydanoz ile hazırlanan, doyurucu bir boranıdır.

Hazırlanışı

Boranının hazırlanışı oldukça basittir. Genel olarak aşağıdaki adımlar izlenir:

1. Sebze hazırlanır: Sebze (örneğin ıspanak, kabak vb.) temizlenir, doğranır ve pişirilir. Pişirme yöntemi, sebzenin türüne göre değişiklik gösterebilir (haşlama, kavurma, fırınlama vb.).
2. Yoğurtlu sos hazırlanır: Yoğurt, sarımsak, tuz ve istenilen baharatlar karıştırılarak sos hazırlanır.
3. Birleştirme: Pişmiş sebze, yoğurtlu sos ile karıştırılır. İsteğe göre üzerine zeytinyağı ve pul biber gezdirilir.
4. Servis: Boranı, sıcak veya soğuk olarak servis edilebilir.

Besin Değeri

Boranı, besleyici bir yemektir. İçerdiği sebzeler sayesinde vitamin, mineral ve lif açısından zengindir. Yoğurt ise protein ve kalsiyum kaynağıdır. Boranı, düşük kalorili olması nedeniyle diyet yapanlar için de uygun bir seçenektir.

Kültürel Önemi

Boranı, Türk mutfağının önemli bir parçasıdır. Farklı yörelerde farklı tariflerle hazırlanması, boranının kültürel çeşitliliğini gösterir. Bayramlarda, özel günlerde ve günlük öğünlerde sıkça tüketilir.

Benzer Yemekler

Boranıya benzer şekilde hazırlanan birçok yoğurtlu sebze yemeği bulunmaktadır. Bazıları şunlardır:

• Haydari
• Cacık
• Gavurdağı Salatası

Ayrıca Bakınız

• Türk Mutfağı
• Yoğurtlu Yemekler