Aziz Nikolaos Kilisesi (Demre)
Aziz Nikolaos Kilisesi, Antalya'nın Demre ilçesinde bulunan ve Hristiyanlık dünyası için büyük öneme sahip tarihi bir yapıdır. Noel Baba olarak da bilinen Aziz Nikolaos'un piskoposluk yaptığı ve öldükten sonra defnedildiği yer olması sebebiyle, hem Ortodoks hem de Katolik Hristiyanlar için önemli bir hac merkezidir. Kilise, mimarisi, freskleri ve tarihi dokusuyla ziyaretçilerini etkilemektedir.
Tarihçe
- Erken Dönem: Kilise, 4. yüzyılda Roma İmparatorluğu döneminde inşa edilmiştir. Aziz Nikolaos'un 343 yılında ölümünden sonra, azizin mezarının üzerine küçük bir kilise yapıldığı düşünülmektedir.
- Bizans Dönemi: 6. yüzyılda, Bizans İmparatoru I. Justinianus tarafından daha büyük bir bazilika inşa ettirilmiştir. Bu dönemde kilise, bölgenin önemli dini merkezlerinden biri haline gelmiştir.
- Arap Akınları ve Yeniden İnşa: 7. ve 9. yüzyıllarda yaşanan Arap akınları sırasında kilise zarar görmüş, ancak daha sonra onarılmıştır.
- Selçuklu ve Osmanlı Dönemi: 11. yüzyılda Selçuklular'ın bölgeyi ele geçirmesiyle kilise bir süre cami olarak kullanılmıştır. Ancak daha sonra tekrar kilise olarak kullanılmaya devam etmiştir. Osmanlı İmparatorluğu döneminde de varlığını sürdürmüştür.
- Modern Dönem: 19. yüzyılda kilise, Rus İmparatorluğu tarafından restore edilmiştir. 20. yüzyılda ise Türk hükümeti tarafından müze olarak ziyarete açılmıştır. Günümüzde, kilisede dönem dönem ayinler düzenlenmektedir.
Mimari
Aziz Nikolaos Kilisesi, bazilika planlı bir yapıdır. Mimarisinde Bizans sanatının izleri görülmektedir.
- Plan: Kilise, üç nefli (bölümlü) bir bazilikadır. Orta nef, yan neflerden daha geniştir ve apsisle sonlanır.
- Freskler: Kilise duvarlarında, özellikle apsis ve yan neflerde, Aziz Nikolaos'un hayatından sahneleri, İncil'den alıntıları ve diğer dini figürleri tasvir eden freskler bulunmaktadır. Bu freskler, Bizans sanatının önemli örneklerindendir.
- Mozaikler: Kilisenin zemininde, geometrik desenli ve figüratif mozaikler yer almaktadır. Bu mozaikler, kilisenin ilk dönemlerinden kalmıştır ve Bizans sanatının zenginliğini yansıtmaktadır.
- Lahitte ve Mezar: Aziz Nikolaos'un lahdinin bulunduğu yer, kilisenin en önemli bölümlerinden biridir. Ziyaretçiler, azizin anısına burada dua eder ve dileklerde bulunur.
- Çan Kulesi: Kilisenin yanında, sonradan inşa edilmiş bir çan kulesi bulunmaktadır.
Önemi
- Hristiyanlık Açısından: Aziz Nikolaos'un mezarının bulunduğu yer olması sebebiyle, Hristiyanlar için önemli bir hac merkezidir. Özellikle Ortodoks ve Katolik Hristiyanlar, kiliseyi ziyaret ederek azize olan saygılarını sunarlar.
- Kültürel ve Tarihi Açıdan: Aziz Nikolaos Kilisesi, Bizans sanatının önemli örneklerini barındırması, tarihi dokusu ve mimarisiyle önemli bir kültürel mirastır.
- Turizm Açısından: Kilise, Antalya bölgesinin önemli turistik mekanlarından biridir. Her yıl binlerce yerli ve yabancı turist, kiliseyi ziyaret ederek tarihe tanıklık eder.
Restorasyon Çalışmaları
Aziz Nikolaos Kilisesi, zaman içinde çeşitli restorasyon çalışmalarına tabi tutulmuştur. Bu çalışmalar, kilisenin korunması ve gelecek nesillere aktarılması için büyük önem taşımaktadır. Özellikle fresklerin ve mozaiklerin korunması, restorasyon çalışmalarının öncelikli hedeflerindendir.
Tartışmalar
2022 yılında kilisede yapılan kazılarda Aziz Nikolaos'a ait olduğu düşünülen kalıntılara ulaşıldığı iddiaları, uluslararası kamuoyunda geniş yankı uyandırmıştır. Ancak bu iddialar henüz kesin olarak doğrulanmamıştır ve tartışmalar devam etmektedir.
Ziyaret Bilgileri
- Konum: Demre ilçesi, Antalya
- Ziyaret Saatleri: Genellikle sabah 09:00 ile akşam 17:00 arası (mevsime göre değişiklik gösterebilir)
- Giriş Ücreti: Müze kart geçerlidir, aksi takdirde ücretlidir.
- Ulaşım: Antalya şehir merkezinden otobüs veya özel araçla ulaşım mümkündür.
Aziz Nikolaos Kilisesi, tarihi ve dini önemiyle ziyaretçilerini büyülemeye devam etmektedir.