ankasibesa ne demek?

Ankasibesa: Arnavutluk'un Gizli Kahramanları

Ankasibesa (Arnavutça: Besa), II. Dünya Savaşı sırasında Arnavutluk'ta Yahudileri Nazi zulmünden koruyan Müslüman ve Hristiyan Arnavutların sergilediği eşsiz ahlaki duruşu ve dayanışmayı ifade eden bir kavramdır. Besa, "söz vermek" veya "sözünde durmak" anlamına gelir ve Arnavutluk kültüründe büyük bir öneme sahiptir. Arnavutlar, besa ilkesini takip ederek, kendi hayatlarını ve ailelerini tehlikeye atarak binlerce Yahudi'yi Nazi zulmünden kurtarmışlardır.

Tarihsel Arka Plan

II. Dünya Savaşı sırasında Arnavutluk, İtalya ve daha sonra Almanya tarafından işgal edildi. Avrupa'nın diğer bölgelerinde olduğu gibi, Arnavutluk'ta da Yahudi nüfusu büyük bir tehlike altındaydı. Ancak, Arnavut halkı, geleneksel besa ilkesi doğrultusunda, Yahudilere yardım etmeye ve onları korumaya karar verdi.

Ankasibesa'nın Anlamı ve Önemi

Besa, Arnavut kültüründe derin köklere sahip olan bir ahlaki kavramdır. Bu kavram, verilen sözü tutmayı, onura sahip çıkmayı ve zor durumda olanlara yardım etmeyi içerir. Ankasibesa, II. Dünya Savaşı sırasında Arnavutların Yahudilere yardım etme kararında merkezi bir rol oynamıştır. Arnavutlar, besa ilkesini takip ederek, Yahudilere sığınak sağlamış, onları saklamış ve güvenli bir şekilde ülke dışına çıkarmışlardır.

Ankasibesa'nın Uygulanması

Arnavutluk'ta Ankasibesa'nın uygulanması, çeşitli şekillerde gerçekleşmiştir:

• Sığınak Sağlama: Arnavut aileler, evlerini Yahudilere açmış ve onları Nazi zulmünden korumuştur. Bu aileler, Yahudilere yiyecek, giyecek ve barınma imkanı sağlamışlardır.
• Kimlik Gizleme: Arnavutlar, Yahudilerin kimliklerini gizlemek için sahte belgeler düzenlemiş ve onları yerel halk gibi göstermişlerdir.
• Güvenli Geçiş: Arnavutlar, Yahudilerin güvenli bir şekilde Arnavutluk'tan ayrılmasına yardımcı olmuş ve onları komşu ülkelere geçirmiştir.
• Kolektif Dayanışma: Sadece bireyler değil, tüm köyler ve topluluklar Yahudilere yardım etmek için seferber olmuştur. Bu kolektif dayanışma, Ankasibesa'nın en önemli özelliklerinden biridir.

Öne Çıkan Şahsiyetler

Ankasibesa'nın uygulanmasında rol oynayan birçok Arnavut kahraman bulunmaktadır. Bunlardan bazıları şunlardır:

• Beqir Qoqja: Tiran'da bir fotoğraf stüdyosu sahibi olan Beqir Qoqja, birçok Yahudi'nin kimliklerini gizlemesine yardımcı olmuştur.
• Refik Veseli: 16 yaşındayken, Veseli ailesi, birçok Yahudi aileyi evlerinde saklamıştır.
• Xhemal Veseli: Refik Veseli'nin babası, Veseli ailesinin lideri olarak Yahudilere yardım etme kararını almıştır.
• Hasan Aga: Bir köy lideri olan Hasan Aga, köyündeki tüm Yahudileri korumuştur.

Uluslararası Tanınma

Ankasibesa, uluslararası alanda büyük takdir toplamıştır. İsrail'in Yad Vashem Holokost Anıtı, birçok Arnavut'u "Uluslararası Dürüstler" olarak onurlandırmıştır. Bu unvan, Yahudileri kurtarmak için hayatlarını tehlikeye atan kişilere verilen en yüksek ödüldür.

Ankasibesa'nın Mirası

Ankasibesa, günümüzde de Arnavutluk'ta ve dünya genelinde bir ilham kaynağı olmaya devam etmektedir. Ankasibesa, insanlığın en karanlık anlarında bile umudu ve dayanışmayı temsil eden bir sembol olarak kabul edilmektedir. Bu kavram, farklı dinlere ve etnik kökenlere sahip insanların bir araya gelerek insanlığı savunabileceğini göstermektedir.

Kaynaklar

• United States Holocaust Memorial Museum - Albania
• Yad Vashem - Righteous Among the Nations
• Norman H. Gershman, Besa: Muslims Who Saved Jews in World War II

Bu makale, Ankasibesa hakkında genel bir bilgi vermeyi amaçlamaktadır. Konuyla ilgili daha fazla bilgi edinmek için yukarıdaki kaynaklara başvurabilirsiniz.