andria ne demek?

Andria, İtalya'nın güney kesiminde, Puglia yönetim bölgesinde komün ve bir şehirdir. Haziran 2009'a kadar Bari ili'ne bağlı iken, o tarihte yeni bir il olarak resmen kurulan Barletta-Andria-Trani ili'ne bağlanmıştır ve günümüzde Barletta ve Trani şehirleri ile birlikte bu ilin merkezi konumundadır. Andria Puglia bölgesinin (Bari, Taranto ve Foggia'dan sonra) dördüncü buyuk beldesidir ve yeni kurulan Barletta-Andria-Trani ilinin en buyuk beldesidir.

Tarihçe

Andria şehrinin ortaya çıkışı hakkında değişik teoriler ortaya atılmıştır. Günümüzde elimizde bulunan Andria ismini ihtiva eden ilk yazılı resmi belge 915'de bu yerleşkenin Tranı şehrine bağlı bir "casale" olmasıdır. 1046'da Norman Kontu Peter, civarında bulunan diğer yerleşkelere (Barletta, "Çorato" ve "Bisceglie") yaptırdığı gibi, Andria'nın etrafına da surlar inşa ettirmiş ve Andria'ya şehir statüsü tanımıştır.

14. yy. Napoli Krallığı Anju Hanedanı (Angavin)ler idaresi altında, Andria bir Düklük merkezi yapılmıştır. 1350'de şehir, İtalya'ya hücuma geçen bir Macar ordusunun Alman ve Lombard paralı askerleri tarafından kuşatma altına alınmıştır. 1370'te ise Napoli hükümdarı Kraliçe Napoli'li İ. Giovanna ordusu da şehri kuşatmıştır. 1431'de Andria Dükü olan "Balzo'lu II. Francesco", şehrin günümüzde dinsel evliya koruyucusu olduğu kabul edilen "Andria'lı San Ricardo"'nun kalıntılarını şehir katerdarine gömdürmüştür. Aynı hükümdar günümüzde de 23-30 Nisan'da kurulan Andria Panayırı'nı ilk defa açmıştır. 1487'de şehrin ve krallığın idaresi Aragonlular Hanedanına, ileride Napoli Kralı olacak IV. Frederico'ya geçmiştir. İspanyollar 1552'de ise şehri 100.000 düka altını karşılığında "Fabrizio Carafa"'ya satmışlardır.

Carafa ailesinden olan Dükler Andria'da 1799'a kadar hükûmet sürmüşlerdir. O tarihte İtalya'yı istila eden Napolyon Bonapart'ın Fransız orduları uzun bir kuşatmadan sonra şehri ellerine geçirmişlerdir. Fransızlar Andria'yı, 1814'te Napolyon'un yenilişine kadar, önce kurdukları "Parthenopean Cumhuriyeti"'in bir kısmı olarak; 1806-1808 sonra Joseph Bonaparte ve 1808-1815 arasında Joachim Murat'ın Napoli Krallığı altında, ellerinde bulundurmuşlardır . 1815 Viyana Kongresi kararı ile Napoli'de Bourbon Hanedanı tekrar idareyi ellerine geçirince, Andria bu Napoli Krallığı ve sonradan da Napoli Krallığı ile Sicilya birleştirilince Sicilyateyn Krallığı'na bağlanmıştır. 19. yy. devamınca Andria İtalyan'nın birleştirilmesini isteyenlerin bir merkezi olmuştur. Bu dönemde şehrin etrafında eşkıyalık almış yürümüştür. 1870'te İtalya'nın Birleştirilmesi ile Andria da İtalya Krallığına bağlanmıştır. Fakat bundan sonra da eşkıyalık faaliyetleri devam etmiştir. Büyük asillerin malikanelerinin yasaklanması ve kilisenin arazisinin de istimlak edilmesi dolayısıyla 19. yüzyılda Andria'da orta sınıfın gelişmesine ve tarım ve sanat sektörlerinin önem kazanmasına yol açmıştır. Bu nedenle diğer güney İtalya şehirlerinde olduğunun tersine Andria nüfusu iş bulmak için Andria dışlarına göç etmemiştir.

İtalya'nın Faşistler tarafından idaresi sırasında Andria merkezden gönderilen valiler tarafından idare edilmiştir. Bu idare Andria civarında bulunan büyük çiftlik topraklarının bir kısmını I. Dünya Savaşı'nda İtalyan ordusunda savaşan eski askerlere dağıtmıştır. II. Dünya Savaşı sırasında 1943'ten sonra İtalya'nın Faşistleri atıp taraf değiştirmesi dolayısıyla Andria müttefik orduları yetişinceye kadar Alman ordusu tarafından işgal altına alınmıştır.

Harpten sonra 1946'da Andria ve civarındaki köylüler ve tarım işçileri tarafından büyük bir isyan çıkmış; şehirdeki zengin sınıflara hücumlar yapılmış ve şehir sokaklarında barikatlar kurulmuştur. Bu isyan merkezi hükûmet ordusu tarafından çok şiddetli bir şekilde bastırılmıştır. Bu önce bir yörel iktisadı kriz yaratıp gençlerin şehirden göç etmelerine yol açtıysa da 1950'li yıllar sonlarında durum sükunet ve istikrara kavuşmuş ve 1960'lı yıllarda Andria ekonomisi gelişmeye başlamıştır.

Demografi

Andria komününün belediye sınırları içinde nüfusunun 19. ve 20. yüzyıllarda gelişmesi resmi nüfus sayımı sonuçlarına göre şu gösterimde özetlenmiştir:¹

<small>Kişi</small> <timeline> Colors=

id:lightgrey value:gray(0.9)
id:darkgrey value:gray(0.7)
id:sfondo value:rgb(1,1,1)
id:barra value:rgb(0.6,0.7,0.8)

ImageSize = width:455 height:373 PlotArea = left:50 bottom:50 top:30 right:30 DateFormat = x.y Period = from:0 till:100000 TimeAxis = orientation:vertical AlignBars = justify ScaleMajor = gridcolor:darkgrey increment:50000 start:0 ScaleMinor = gridcolor:lightgrey increment:10000 start:0 BackgroundColors = canvas:sfondo

BarData=

bar:1861 text:1861
bar:1871 text:1871
bar:1881 text:1881
bar:1901 text:1901
bar:1911 text:1911
bar:1921 text:1921
bar:1931 text:1931
bar:1936 text:1936
bar:1951 text:1951
bar:1961 text:1961
bar:1971 text:1971
bar:1981 text:1981
bar:1991 text:1991
bar:2001 text:2001

PlotData=

color:barra width:20 align:left

bar:1861 from:0 till: 30018
bar:1871 from:0 till: 34063
bar:1881 from:0 till: 37471
bar:1901 from:0 till: 49967
bar:1911 from:0 till: 53274
bar:1921 from:0 till: 58819
bar:1931 from:0 till: 55006
bar:1936 from:0 till: 56152
bar:1951 from:0 till: 66254
bar:1961 from:0 till: 70831
bar:1971 from:0 till: 77065
bar:1981 from:0 till: 84661
bar:1991 from:0 till: 90063
bar:2001 from:0 till: 95653

PlotData=

bar:1861 at: 30018 fontsize:S text: 30.018 shift:(-8,5)
bar:1871 at: 34063 fontsize:S text: 34.063 shift:(-10,5)
bar:1881 at: 37471 fontsize:S text: 37.471 shift:(-10,5)
bar:1901 at: 49967 fontsize:S text: 49.967 shift:(-10,5)
bar:1911 at: 53274 fontsize:S text: 53.274 shift:(-10,5)
bar:1921 at: 58819 fontsize:S text: 58.819 shift:(-10,5)
bar:1931 at: 55006 fontsize:S text: 55.006 shift:(-10,5)
bar:1936 at: 56152 fontsize:S text: 56.152 shift:(-10,5)
bar:1951 at: 66254 fontsize:S text: 66.254 shift:(-10,5)
bar:1961 at: 70831 fontsize:S text: 70.831 shift:(-10,5)
bar:1971 at: 77065 fontsize:S text: 77.065 shift:(-10,5)
bar:1981 at: 84661 fontsize:S text: 84.661 shift:(-10,5)
bar:1991 at: 90063 fontsize:S text: 90.063 shift:(-10,5)
bar:2001 at: 95653 fontsize:S text: 95.653 shift:(-10,5)

TextData=

fontsize:S pos:(20,20)
text:Kaynak - ISTAT

</timeline>

Ekonomi ve ulaşım

Andria ekonomisi tarım ve hizmet sektörüne dayanır. Üzümcülük ve şarapçılık, zeytin üretimi ve badem üretimi en önemli tarımsal sektör katkılarıdır.

Andria İtalya milli otoyollara ağına yakından geçen A14 otoyolu ile bağlıdır. SP98 numaralı il yolu ile "Corato", "Ruvo di Puglia", "Terlizzi" yoluyla Bari'ye ve "Bitonto" yolu ile Foggia'ya erişilebilir. Barletta şehrine giden yol "SS170dir" numaralı il yoludur.

Andria'ya Bari'ye ve Barletta'ya bir 19. yüzyılda kurulmuş bir hafif raylı tramvay sisteminden 20.yy. elektrikli tren hattına değiştirilen "Ferrovie del Nord Barese (Kuzey Bari Demiryolu)" şirketinin yan hattı ile bağlıdır. Şehre en yakın "FS İtalyan Devlet Demiryolları" istasyonu 10 km uzaklıkta Berlatta'dadır.

Şehre en yakın havameydanı 45 km uzakta olan Bari Havaalanı'dır.

Resimler

<span style="color:white">Andria</span>

</center> </div> <div class="NavContent">

Dosya:Castel del Monte BW 2016-10-14 12-26-11 r.jpg |Andria "Castel del Monte" Kalesi Dosya:Andria centro.JPG|Andria merkezi Dosya:Porta santandrea andria.jpg |Andria "Porta Santandrea" sehir kapısı Dosya:Andria - p.zza Porta la Barra.jpg |Andria "Porta la barra" meydanı ve sehir kapısı Dosya:Torre dell'orologio Andria.JPG |Andria Saat Kulesi Dosya:Cattedrale0558 1 copia.jpg |Andria Katedrali Dosya:Palazzo vescovile andria.jpg |Andria "Palazzo vescovile" piskoposluk konağı Dosya:Andria via Barletta.JPG |Andria merkezinde "Via Barletta" sokağı Dosya:Stazione Ferrovie Nord Barese Andria.jpg |Andria "Kuzey Bari Demiryolları" şirketinin Andria Tren Garı

</div> </div> </div>