akışkanlık ne demek?

Akışkanlık, bir maddenin uygulanan gerilime karşı direncinin bir ölçüsüdür. Diğer bir deyişle, bir akışkanın ne kadar kolay aktığını veya deforme olduğunu ifade eder. Yüksek akışkanlığa sahip maddeler kolayca akar (örneğin su), düşük akışkanlığa sahip maddeler ise akmaya karşı direnç gösterir (örneğin bal).

Temel Kavramlar:

• Viskozite: Akışkanlığın tersidir. Bir akışkanın akmaya karşı gösterdiği iç direnci ifade eder. Yüksek viskozite, düşük akışkanlık anlamına gelir. (Viskozite Nedir?)

• Newtonsal Akışkanlar: Gerilme ile orantılı bir akış hızı gösteren akışkanlardır. Su ve hava gibi basit akışkanlar genellikle Newtonsal olarak kabul edilir.

• Newtonsal Olmayan Akışkanlar: Gerilme ile orantılı olmayan bir akış hızı gösteren akışkanlardır. Örneğin, bazı polimer çözeltileri ve süspansiyonlar Newtonsal olmayan davranış sergiler. (Newtonsal Olmayan Akışkan Nedir?)

• Akma Gerilmesi: Bazı akışkanların akmaya başlaması için aşılması gereken minimum gerilme değeridir. Diş macunu gibi maddeler akma gerilmesine sahiptir.

Akışkanlığı Etkileyen Faktörler:

• Sıcaklık: Genellikle, sıcaklık arttıkça akışkanlık azalır. Çünkü moleküller arasındaki çekim kuvvetleri zayıflar.

• Basınç: Genellikle, basınç arttıkça akışkanlık artar, ancak bu etki sıvılar için katılara göre daha az belirgindir.

• Moleküler Yapı: Akışkanın moleküler yapısı ve moleküller arası etkileşimler akışkanlığı önemli ölçüde etkiler. Örneğin, uzun zincirli moleküllere sahip akışkanlar daha yüksek viskoziteye sahiptir.

Akışkanlığın Ölçülmesi:

Akışkanlık, viskozimetreler veya reometreler gibi çeşitli cihazlarla ölçülebilir. Bu cihazlar, akışkana uygulanan gerilme veya akış hızı arasındaki ilişkiyi ölçerek akışkanlığı belirler.

Uygulama Alanları:

Akışkanlık, mühendislik, gıda endüstrisi, tıp ve kozmetik gibi birçok alanda önemli bir parametredir. Örneğin:

• Yağlama: Motor yağlarının akışkanlığı, motor parçalarının aşınmasını önlemede kritik bir rol oynar.

• Gıda İşleme: Gıda ürünlerinin akışkanlığı, işleme ve ambalajlama süreçlerini etkiler.

• İlaç Formülasyonu: İlaçların akışkanlığı, enjekte edilebilirliklerini ve emilim oranlarını etkiler.

Ek Bilgiler:

Akışkanlık, bazen "fluidite" olarak da adlandırılır. Ancak, bu terim genellikle akışkanlığın tersi olan viskozite için kullanılır. Bu nedenle, "akışkanlık" terimini kullanmak daha doğru olacaktır.