airbus ne demek?

Airbus SE, Avrupa merkezli çok uluslu bir havacılık şirketidir. 2019 itibarıyla Airbus, dünyanın en büyük uçak üreticisi ve en çok uçak siparişi alan şirketidir.¹ Kurumsal merkezi Hollanda'da bulunan şirketin hisseleri Fransa, Almanya ve İspanya'da işlem görür. Airbus, tasarladığı ve ürettiği sivil ve askeri uçakların dünya genelinde satışını yapar. Uçaklar hem Avrupa Birliği içinde hem de diğer ülkelerde üretilir. Şirketin üç ana bölümü vardır: ticari uçaklar, savunma ve uzay, helikopterler.

Şirketin sivil havacılık bölümünün merkezi Fransa'nın Toulouse şehrindedir. Üretim tesislerinin çoğu Avrupa Birliği'nde (Fransa, Almanya, İspanya) bulunmakla birlikte Çin, İngiltere ve ABD'de de tesisleri vardır. Son montaj işlemleri Fransa'nın Toulouse, Almanya'nın Hamburg, İspanya'nın Sevilla, Çin'in Tianjin ve ABD'nin Mobile, Alabama şehirlerinde yapılır.² Şirket, dünyanın ilk ticari dijital fly-by-wire uçağı olan Airbus A320'nin³⁴ ve dünyanın en büyük yolcu uçağı olan A380'in üretimini ve satışını yapar. Şirketin 12.000. uçağı olan bir A220, 20 Mayıs 2019'da Delta Air Lines'a teslim edilmiştir.⁵ Ekim 2016 itibarıyla dünya genelindeki Airbus uçakları 110 milyondan fazla uçuş yapmış, 215 milyar kilometre yol kat etmiş ve 12 milyar yolcu taşımıştır.⁶ 2019 itibarıyla Airbus dünyanın en büyük uçak üreticisidir ve en fazla uçak siparişi alarak rakibi Boeing'i geride bırakmıştır.⁷

Airbus, Hollanda'nın Leiden şehrinde kayıtlı bir şirket olmakla birlikte Toulouse'daki genel merkezden yönetilir.⁸ Hisseleri Fransa, Almanya ve İspanya'da işlem görmektedir. Şirket CEO Guillaume Faury tarafından yönetilmektedir ve Euro Stoxx 50 borsa endeksinin bir bileşenidir.

A320 modeli denilen ve A318, A319, A320 ve A321 modellerini kapsayan seri Almanya'nın Hamburg kentinde montajlanırken diğer modeller Fransa'da montajlanmaktadır. Her seride ayrı dağılım göstermekle birlikte genelde:

• Gövdeden Almanya,
• Elektronik aksamından ve iniş takımlarından Fransa,
• Kanatlardan Birleşik Krallık,
• Kanat Parçalarından, uçuş yüzeylerinden Hollanda ve
• Kapı gibi aksamlarından ise İspanya sorumludur.

İlk üretilen model A300'tür, daha sonra bunu sırasıyla A310, A320, A330, A340 ve en son A380 izlemiştir. Ayrıca A350 XWB modeli de tasarlanmış ve hizmete sunulmuştur.

Tarihçe

Bugünkü Airbus SE, 1970 yılında Airbus Industrie GIE konsorsiyumunun oluşumuna kadar uzanan, Avrupa havacılık endüstrisindeki uluslararası konsolidasyonun ürünüdür. 2000 yılında, Avrupa Havacılık Savunma ve Uzay Şirketi (EADS) NV kuruldu. EADS, güvenlik ve uzay faaliyetleriyle ilgili diğer yan kuruluşlara ek olarak, 1992'de kurulan önceden var olan Eurocopter SA'nın %100'üne ve Airbus Industrie GIE'nin %80'ine sahipti. 2001 yılında, Airbus Industrie GIE, basitleştirilmiş bir anonim şirket olan Airbus SAS olarak yeniden düzenlendi. 2006'da EADS, BAE Systems'in Airbus'ın kalan %20'sini satın aldı.⁹ EADS NV, sırasıyla 2014 ve 2015'te Airbus Group NV ve SE olarak yeniden adlandırıldı. Airbus Group SE bünyesindeki Airbus SAS bölümünün hakimiyeti nedeniyle, bu ana ve yan şirketler, ana şirketin adı korunarak Ocak 2017'de birleştirildi. Şirkete şimdiki adı Nisan 2017'de verildi.¹⁰

Şirket değişim çizelgesi

<table> <tbody> <tr class="odd"> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>18 Aralık 1970</p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p> </p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p><span style="color:black;">Airbus Industrie GIE</span></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p> </p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p> </p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p> </p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p> </p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p> </p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p> </p></td> </tr> <tr class="odd"> <td></td> </tr> </tbody> </table>

Uçak model tabelası

Model	Uçak tipi	Sipariş	Teslimat	Halen hizmette	İlk teslim	Üretim sonu
Airbus A220	sivil yolcu	668	193	193	Temmuz 2016	-
Airbus A300	sivil yolcu	561	561	413	Mayıs 1974	Temmuz 2007
Airbus A300F4-600R	sivil kargo	140	135	bilgi yok	1990 lı yıllar	Temmuz 2007
Airbus A300-600ST Beluga	sivil özel nakliyat	5	5	5	Ocak 1996	-
Airbus A310	sivil yolcu	260	255	220	Aralık 1985	Temmuz 2007
Airbus A310-300 MRT/MRTT	askeri çok amaçlı	7	7	7	1990 lı yıllar	-
Airbus A318	sivil yolcu	96	58	58	Ekim 2003	-
Airbus A319	sivil yolcu	1.603	1.078	1.077	Nisan 1996	-
Airbus A320	sivil yolcu	3.745	1.917	1.884	Mart 1988	-
Airbus A321	sivil yolcu	717	451	450	Ocak 1994	-
Airbus A330	sivil yolcu	722	481	478	Aralık 1993	-
Airbus A330F	sivil özel nakliyat	64	0	0	en erken 2010
Airbus A330-200 FSTA	yakıt ikmal (tanker)	21	-	-	Tasarım Safhası	-
Airbus A340	sivil yolcu	393	346	343	Ocak 1993	-
Airbus A350	sivil yolcu	228	0	0	2013 itibaren	-
Airbus A380	sivil yolcu	192	52	52	Ekim 2007	-
Airbus A380F	sivil kargo	0	0	0	2009
Airbus A400M	askeri nakliyat	192	0	0	2009	-
Toplam	7.944	4.802	4.591
(tarih:30 Haziran 2007)

Uçakların listesi ve detayları¹¹

2005 başında deneme uçuşlarına başlayan A380 modeli, şu ana kadar üretilmiş en büyük yolcu uçağı unvanını kazanmıştır. 2011 cirosu 33.1 milyar Avro olan şirketin, toplam 63.000 çalışanı vardır.

Satışlar

Siparişler

	2006	2005	2004	2003	2002	2001	2000	1999	1998	1997	1996	1995	1994	1993	1992	1991	1990	1989
Airbus	791	1055	366	284	300	375	520	476	556	460	326	106	125	38	136	101	404	421

Teslimatlar

	2006	2005	2004	2003	2002	2001	2000	1999	1998	1997	1996	1995	1994	1993	1992	1991	1990	1989
Airbus	434	378	320	305	303	325	311	294	229	182	126	124	123	138	157	163	95	105

Ayrıca bakınız

• Boeing
• ATR

Notlar

Dış bağlantılar

• Airbus şirketi internet sitesi

Orijinal kaynak: airbus. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

1. ↩
2. ↩
3. ↩
4. ↩
5. ↩
6. ↩
7. ↩

8. "1 ." Airbus. 15 March 2018. Updated 15 March 2018. Retrieved on 15 March 2018. ↩

9. ↩

10. "EADS changes name to Airbus" . Financial Times, 2014. ↩

11. ↩

Kategoriler