yeterlilik fiili ne demek?

Yeterlilik Fiili

Yeterlilik fiili, bir eylemi yapabilme gücünü, olasılığını veya iznini ifade eden bir fiil türüdür. Türkçede "-ebilmek, -abilmek" ekleriyle oluşturulur. Bu ekler, fiil köküne gelerek fiilin anlamını yeterlilik yönünde değiştirir.

Yeterlilik Fiilinin Anlamları:

• Güç Yetirme: Bir eylemi yapmaya gücünün yetmesi, fiziksel veya zihinsel olarak mümkün olması. Örneğin: "Bu kutuyu kaldırabilirim." (https://www.nedemek.page/kavramlar/güç%20yetirme)
• Olasılık: Bir eylemin gerçekleşme ihtimali bulunması. Örneğin: "Yarın yağmur yağabilir." (https://www.nedemek.page/kavramlar/olasılık)
• İzin/Rıza: Bir eylemin yapılmasına izin verilmesi veya yapmaya yetkili olunması. Örneğin: "Buraya park edebilirsiniz." (https://www.nedemek.page/kavramlar/izin)

Yeterlilik Fiilinin Olumsuzu:

Yeterlilik fiilinin olumsuzu "-ememek, -amamak" ekleriyle yapılır. Bu ekler, fiilin anlamını yapamama, gücünün yetmemesi veya olasılığının olmaması yönünde değiştirir. Örneğin: "Bu soruyu çözemem."

Yeterlilik Fiilinin Kullanım Alanları:

• Rica/İstek: Kibar bir şekilde bir şey istemek veya rica etmek için kullanılır. Örneğin: "Bana yardım edebilir misiniz?"
• Öneri/Tavsiye: Bir konuda öneride bulunmak veya tavsiye vermek için kullanılır. Örneğin: "Daha çok kitap okuyabilirsin."
• Eleştiri/Uyarı: Bir durumu eleştirmek veya uyarmak için kullanılır. Örneğin: "Daha dikkatli olabilirdin."