tımar ne demek?
Tımar Sistemi
Tımar sistemi, Osmanlı İmparatorluğu'nda toprağın mülkiyetinin devlete ait olduğu ve devletin bu toprakları hizmet karşılığında askerlere ve devlet görevlilerine tahsis ettiği bir toprak sistemidir. Bu sistemde, tımar sahipleri (sipahiler) kendilerine verilen topraklardan elde ettikleri gelirle hem kendi geçimlerini sağlarlar, hem de devlete asker yetiştirirlerdi.
Sistemin Temel Unsurları:
- Toprak Mülkiyeti: Toprak mülkiyeti devlete aitti. Tımar sahipleri, toprağın sadece kullanım hakkına sahipti.
- Hizmet Karşılığı Tahsis: Topraklar, devlete askeri veya idari hizmetlerde bulunan kişilere hizmetleri karşılığında verilirdi.
- Sipahi (Tımar Sahibi): Kendisine tımar verilen ve bu topraklardan geçimini sağlayan, aynı zamanda savaş zamanında asker yetiştirmekle yükümlü olan kişidir.
- Reaya: Tımar topraklarını işleyen ve tımar sahibine vergi ödeyen köylülerdir.
Tımar Sisteminin Faydaları:
- Askeri Güç: Devletin daimi ve hazır bir ordusu oluşmasını sağlardı. Savaş zamanında sipahiler, kendi atları ve teçhizatlarıyla orduya katılırlardı.
- Üretimin Devamlılığı: Köylülerin toprağı işlemeye devam etmesi teşvik edilerek tarımsal üretimin sürekliliği sağlanırdı.
- Vergi Toplama Kolaylığı: Vergi toplama işi tımar sahipleri tarafından yapıldığı için devletin yükü hafiflerdi.
- Bölgesel Yönetim: Tımar sahipleri, bölgelerinde devletin temsilcisi olarak hareket ederek asayişi sağlarlardı.
Tımar Sisteminin Bozulması:
- Rüşvet ve İltimas: Tımar topraklarının hak etmeyen kişilere verilmesi, sistemin bozulmasına yol açtı.
- Savaşların Uzaması: Uzun süren savaşlar, sipahilerin topraklarını terk etmelerine ve sistemin zayıflamasına neden oldu.
- Nakdi Vergilere Geçiş: Devletin nakit ihtiyacının artmasıyla birlikte, tımar yerine nakdi vergilerin tercih edilmesi sistemi işlevsiz hale getirdi.
- Tımarların Mülke Dönüşmesi: Zamanla tımar topraklarının özel mülkiyete geçmesi, sistemin temel prensiplerine aykırı bir durum yarattı.
İlgili Kavramlar: