sistem 1 ve sistem 2 düşünme ne demek?

Sistem 1 ve Sistem 2 Düşünme

Sistem 1 ve Sistem 2, psikologlar Keith Stanovich ve Richard West tarafından popüler hale getirilen ve Daniel Kahneman'ın "Hızlı ve Yavaş Düşünme" kitabında detaylı olarak anlatılan iki farklı düşünce sistemini tanımlar. Bu sistemler, insanların karar verme ve problem çözme süreçlerinde nasıl farklı yollarla düşündüklerini açıklar.

Sistem 1: Hızlı, Sezgisel ve Duygusal

• Özellikleri: Otomatik, hızlı, bilinçaltı, az çaba gerektiren, sezgisel, duygusal ve stereotiplere dayalıdır.
• Nasıl Çalışır: Alışkanlıklara, öğrenilmiş bilgilere ve sezgilere dayanarak anında tepkiler üretir. Karmaşık problemleri basitleştirir ve geçmiş deneyimlere göre hızlı çözümler sunar.
• Örnekler: Yüz ifadelerini okumak, araba kullanmak (başlangıçta zor olsa da zamanla otomatikleşir), "2+2=?" sorusuna hızlıca cevap vermek.
• Kavram Linki: Sistem 1

Sistem 2: Yavaş, Analitik ve Mantıksal

• Özellikleri: Kontrollü, yavaş, bilinçli, çok çaba gerektiren, analitik, mantıksal ve kuralcıdır.
• Nasıl Çalışır: Dikkatli değerlendirme, hesaplama ve analiz gerektiren karmaşık problemleri çözmek için kullanılır. Mantıksal çıkarımlar yapar, kanıtları değerlendirir ve daha rasyonel kararlar alır.
• Örnekler: Karmaşık matematik problemleri çözmek, bir makale yazmak, önemli bir karar alırken farklı seçenekleri değerlendirmek.
• Kavram Linki: Sistem 2

İki Sistem Arasındaki Etkileşim

Sistem 1 ve Sistem 2 sürekli olarak etkileşim halindedir. Sistem 1, genellikle ilk tepkileri ve önerileri sunar, Sistem 2 ise bu önerileri değerlendirir ve gerekirse düzeltir veya geçersiz kılar. Ancak, Sistem 2 yorulduğunda veya dikkati dağıldığında, Sistem 1'in hatalı veya önyargılı kararlar alması daha olasıdır. Bu durum, Bilişsel Önyargılar (cognitive biases) olarak bilinen düşünce hatalarına yol açabilir.