moskova antlaşması ne demek?

Moskova Antlaşması (16 Mart 1921)

Moskova Antlaşması, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Hükümeti ile Rus Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti (RSFSC) arasında 16 Mart 1921 tarihinde Moskova'da imzalanan bir dostluk ve kardeşlik antlaşmasıdır. Bu antlaşma, Türkiye'nin Kurtuluş Savaşı döneminde uluslararası alanda kazandığı ilk önemli diplomatik zaferlerden biri olarak kabul edilir.

Antlaşmanın Önemi ve Sonuçları:

• Tanınma: RSFSC, TBMM Hükümeti'ni ve Misak-ı Milli'yi fiilen tanımış oldu. Bu durum, TBMM'nin uluslararası alanda meşruiyetini artırdı.

• Sınırların Belirlenmesi: Antlaşma ile Türkiye-Sovyetler Birliği sınırı büyük ölçüde belirlendi. Özellikle Doğu sınırı (özellikle Kars ve Ardahan bölgeleri) üzerindeki anlaşmazlıklar çözüme kavuşturuldu.

• Karşılıklı Feragat: Batum'un Gürcistan'a bırakılması karşılığında, Nahçıvan'ın Azerbaycan himayesinde özerk bir bölge olması kabul edildi. Bu durum, Türkiye'nin Misak-ı%20Milli hedeflerinden kısmi bir taviz vermesi anlamına geliyordu.

• Ekonomik İşbirliği: Antlaşma, iki ülke arasında ekonomik ve ticari işbirliğinin geliştirilmesini öngörüyordu. Sovyetler Birliği, Türkiye'ye Kurtuluş%20Savaşı sırasında askeri ve mali yardımda bulundu.

• Kapitülasyonlar: Her iki taraf, birbirlerinin ülkesinde önceki rejimler tarafından verilen kapitülasyonlar ve imtiyazlardan vazgeçti.

Antlaşmanın Tarafları:

• Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Hükümeti: Temsilcisi: Ali Fuat Cebesoy ve Yusuf Kemal Tengirşenk
• Rus Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti (RSFSC): Temsilcisi: Georgiy Çiçerin

Sonuç:

Moskova Antlaşması, hem TBMM Hükümeti'nin uluslararası alanda tanınması hem de Türkiye'nin doğu sınırının belirlenmesi açısından büyük önem taşır. Aynı zamanda, Türkiye'nin Kurtuluş Savaşı döneminde Sovyetler Birliği ile kurduğu yakın ilişkilerin bir göstergesidir.