mantık ne demek?

Mantık

Mantık, doğru düşünme ve akıl yürütme prensiplerini inceleyen bir disiplindir. Amacı, geçerli argümanları geçersiz olanlardan ayırmak ve rasyonel kararlar almamıza yardımcı olmaktır. Mantık, felsefe, matematik, bilgisayar bilimi ve hukuk gibi birçok alanda temel bir araçtır.

Mantığın Temel Kavramları

Önerme (Proposition): Doğruluğu veya yanlışlığı kanıtlanabilen bir ifadedir. Örneğin, "Güneş Dünya etrafında döner" bir önermedir (ve yanlıştır).
Argüman (Argument): Bir veya daha fazla önermenin (öncüller) bir sonuca ulaşmak için kullanıldığı bir dizi ifadedir. Mantık, argümanların geçerliliğini değerlendirmekle ilgilenir.
Geçerlilik (Validity): Bir argümanın yapısıyla ilgilidir. Eğer öncüller doğruysa, sonucun da doğru olması zorunlu ise argüman geçerlidir. Geçerli bir argümanın öncülleri yanlış olsa bile, yapısı gereği geçerli olabilir.
Doğruluk (Soundness): Bir argümanın hem geçerli olması hem de öncüllerinin doğru olması durumunda o argüman doğrudur.

Mantık Türleri

Klasik Mantık (Classical Logic): En yaygın mantık türüdür. İki değerli (doğru veya yanlış) bir sistem üzerine kurulmuştur.
Önerme Mantığı (Propositional Logic): Önermeler arasındaki ilişkileri inceler. Bağlaçlar (ve, veya, değil, ise, ancak ve ancak) kullanılarak önermeler birleştirilir ve karmaşık ifadeler oluşturulur.
Yüklem Mantığı (Predicate Logic): Önerme mantığının daha gelişmiş bir versiyonudur. Nesneler, özellikler ve ilişkiler arasındaki bağlantıları ifade etmeye olanak tanır.
Modal Mantık (Modal Logic): Zorunluluk, imkansızlık, olasılık gibi modaliteleri inceleyen mantık türüdür.
Bulanık Mantık (Fuzzy Logic): Belirsiz ve kesin olmayan bilgileri işlemeye yönelik bir mantık türüdür.

Mantığın Uygulama Alanları

Felsefe: Argümanları değerlendirme, kavramları analiz etme ve tutarlı teoriler oluşturma.
Matematik: Teoremleri kanıtlama ve aksiyomlardan sonuç çıkarma.
Bilgisayar Bilimi: Programlama dillerinin tasarımı, yapay zeka ve veri tabanı sistemleri.
Hukuk: Kanıtları değerlendirme, yasal argümanlar oluşturma ve yasaları yorumlama.