divan edebiyatı ne demek?

Divan edebiyatı, Türk edebiyatının yaklaşık olarak 13. yüzyıldan 19. yüzyıla kadar süren, genellikle saray çevresinde gelişen ve kendine özgü estetik anlayışına sahip bir koludur. Yüksek zümre edebiyatı olarak da bilinir ve Arap ve Fars edebiyatlarından yoğun olarak etkilenmiştir.

Temel Özellikleri:

  • Dil ve Üslup: Divan edebiyatı, Arapça ve Farsça kelime ve tamlamaların sıkça kullanıldığı, süslü ve sanatlı bir dil olan Osmanlı Türkçesi ile yazılmıştır. Amaç, anlamdan ziyade söz sanatlarıyla güzellik yaratmaktır.

  • Nazım Birimi ve Ölçüsü: Genellikle beyit nazım birimi kullanılmıştır. Aruz ölçüsü yaygındır.

  • Temalar: Aşk, şarap, tasavvuf, din, övgü (methiye), yergi (hicviye) gibi konular işlenir. Aşk genellikle soyut ve platoniktir.

  • Mazmunlar: Mazmun, divan edebiyatında kalıplaşmış, herkesçe bilinen mecaz ve benzetmelerdir. Örneğin, sevgilinin boyu serviye, dudakları goncaya benzetilir.

  • Edebi Sanatlar: Divan şairleri, teşbih, mecaz, cinas, teşhis, istiare gibi söz sanatlarını ustalıkla kullanmışlardır.

  • Nazım Şekilleri: Gazel, kaside, mesnevi, kıta, müstezat, terkib-i%20bent, terci-i%20bent gibi nazım şekilleri kullanılmıştır.

  • Önemli Temsilcileri: Mevlana, Yunus Emre (geçiş dönemi), Hoca Dehhani, Nesimi, Fuzuli, Baki, Nedim, Şeyh Galip divan edebiyatının önde gelen şairlerindendir.

  • Amaç: Divan edebiyatında esas olan güzellik yaratmaktır. Şiir, bir bilgi verme aracı değil, estetik bir zevk aracıdır. Şairler, yeteneklerini sergilemek ve beğeni toplamak için yarışmışlardır.

Kategoriler