deprem yönetmeliği ne demek?
Deprem Yönetmeliği Hakkında
Deprem yönetmeliği, depreme dayanıklı yapılar tasarlanmasını ve inşa edilmesini sağlamak amacıyla hazırlanan teknik kurallar bütünüdür. Amaç, can ve mal kayıplarını en aza indirmektir. Türkiye'de yürürlükte olan en güncel yönetmelik Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği (TBDY) 2018'dir.
Yönetmeliğin temel amacı ve kapsamı:
- Can Güvenliği: Deprem sırasında binaların kısmen veya tamamen yıkılmasını önleyerek insanların güvenli bir şekilde binayı terk etmesini sağlamak.
- Hasar Sınırlandırması: Binaların deprem sonrasında kullanılabilir durumda kalmasını veya onarımının kolay olmasını hedeflemek.
- Yapısal Güvenlik: Yapıların taşıyıcı sistemlerinin (kolon, kiriş, temel vb.) deprem yüklerine karşı dayanımını artırmak.
Yönetmelikte dikkate alınan önemli parametreler:
- Zemin Etüdü: Yapının inşa edileceği zeminin özelliklerinin belirlenmesi (https://www.nedemek.page/kavramlar/zemin%20etüdü). Zemin sınıfı, taşıma kapasitesi, sıvılaşma potansiyeli gibi faktörler önemlidir.
- Deprem Tehlike Haritası: Bölgenin deprem riskini gösteren harita. Türkiye Deprem Tehlike Haritası, Türkiye için deprem tehlikesinin dağılımını gösterir ve yönetmeliğin temel girdilerinden biridir.
- Yapısal Tasarım: Yapının mimari ve mühendislik projelerinin hazırlanması.
- Malzeme Kalitesi: Kullanılan beton (https://www.nedemek.page/kavramlar/beton), çelik (https://www.nedemek.page/kavramlar/çelik) gibi yapı malzemelerinin standartlara uygun olması.
- İnşaat Kalitesi: Yapının projesine uygun olarak, doğru tekniklerle inşa edilmesi.
- Risk Analizi: Yapının bulunduğu bölgenin deprem riskine göre değerlendirilmesi (https://www.nedemek.page/kavramlar/risk%20analizi).
- Performans Hedefleri: Yapının deprem karşısında göstermesi beklenen performans düzeyinin belirlenmesi. Örneğin, "Hemen Kullanım" veya "Can Güvenliği" performansı hedeflenebilir.
Yönetmeliğin bölümleri:
TBDY 2018, farklı yapı türleri (binalar, köprüler, barajlar vb.) için farklı kurallar içerir. Ayrıca, mevcut binaların depreme karşı güçlendirilmesi (https://www.nedemek.page/kavramlar/yapı%20güçlendirme) ile ilgili de hükümler bulunmaktadır.