anjiyoödem ne demek?

Anjiyoödem Nedir?

Anjiyoödem, derinin derin katmanlarında, mukozada ve submukozada meydana gelen şişliktir. Genellikle alerjik reaksiyonlar, bazı ilaçlar veya kalıtsal faktörler nedeniyle ortaya çıkar. En sık yüz, dudaklar, dil, boğaz ve ekstremitelerde görülür. Şiddetli vakalarda, hava yolunun tıkanmasına neden olarak hayatı tehdit edebilir.

Nedenleri:

  • Alerjik Anjiyoödem: Besin alerjileri, ilaç alerjileri, böcek sokmaları veya lateks alerjisi gibi nedenlerle tetiklenebilir. Alerji Nedir?
  • İlaçlara Bağlı Anjiyoödem: Özellikle ACE inhibitörleri (yüksek tansiyon tedavisinde kullanılır), NSAID'ler ve bazı ağrı kesiciler anjiyoödeme neden olabilir.
  • Kalıtsal Anjiyoödem (HAE): Nadir görülen genetik bir bozukluktur. Kalıtsal Anjiyoödem
  • Edinilmiş Anjiyoödem (AAE): Daha nadir görülen, genellikle lenfoma gibi altta yatan bir hastalığa bağlı olarak gelişen bir durumdur.
  • İdiyopatik Anjiyoödem: Nedeni belirlenemeyen anjiyoödem vakalarıdır.

Belirtileri:

  • Ani başlayan şişlik (genellikle birkaç dakika ila saat içinde gelişir)
  • Ağrı veya kaşıntı (bazı vakalarda)
  • Nefes almada zorluk (boğazda şişlik varsa)
  • Ses kısıklığı
  • Karın ağrısı, bulantı, kusma (bağırsak tutulumu varsa)

Teşhis:

Anjiyoödem teşhisi, genellikle fiziksel muayene ve hastanın tıbbi öyküsü alınarak konulur. Alerji testleri, kan testleri (C1 esteraz inhibitörü seviyesi gibi) ve genetik testler (kalıtsal anjiyoödem şüphesi varsa) yapılabilir.

Tedavi:

Tedavi, anjiyoödemin nedenine ve şiddetine bağlıdır.

  • Alerjik Anjiyoödem: Antihistaminikler, kortikosteroidler ve adrenalin (epinefrin) enjeksiyonu kullanılabilir. Adrenalin Nedir?
  • İlaçlara Bağlı Anjiyoödem: İlacın kesilmesi genellikle yeterlidir.
  • Kalıtsal Anjiyoödem: C1 esteraz inhibitörü replasmanı, kallikrein inhibitörü veya bradikinin reseptör antagonisti gibi özel ilaçlar kullanılır.
  • Hava Yolu Tıkanıklığı: Acil tıbbi müdahale gereklidir (entübasyon veya trakeostomi).

Önemli Not: Anjiyoödem belirtileri gösteren bir kişi derhal tıbbi yardım almalıdır, özellikle nefes almada zorluk varsa.